Veel moeders vertellen hun kinderen: : “Eet je worteltjes op want die zijn goed voor je ogen”.
Daar zit enige waarheid in, want wortels bevatten veel [vitamine A](). Bij een tekort aan die vitamine werken je ogen niet goed. Dat komt tot uiting door het niet goed functioneren van delen van de retina (het netvlies achterin de oogbol) en zelfs droge ogen. Aandoeningen door het gebrek aan vitamine A kunnen beginnen met nachtblindheid (niet goed in het donker kunnen zien) tot beperkt zicht en uiteindelijk blindheid. Het komt wel (te vaak) voor in landen met hongersnood of een eenzijdige voeding.
Door veel wortels te eten ga je niet beter zien, tenzij je een tekort aan die stof had. Kortom, waar komt het goedbedoelde advies van veel moeders aan hun kinderen vandaan?
Intermezzo
Tegenwoordig weten wij dat de stof beta caroteen die wortels hun oranje kleur geven, in ons lichaam omgezet wordt in Vitamine A. De vitamine zit dus niet direct in de wortel. Beta caroteen zit ook in andere producten, met name gele, oranje en rode groenten, en zelfs in een aantal groene groentes zoals spinazie en boerenkool.
Propaganda
De oorzaak van het advies gaat terug tot de 2e wereldoorlog en wel de propaganda van de Engelse overheid. Er was een overschot aan wortels en de overheid besloot om het verhaal over ‘beter zien’ (in het donker… tijdens de Londense Blackouts) te gebruiken om de consumptie van wortels te bevorderen.
Daarna is het advies ‘eat your carrots’ een eigen leven gaan leiden.
Maar de oorsprong van het ‘sprookje’ had nog een ander verrassend aspect dat uit de koker van de luchtmacht en de spionagedienst kwam.
Misleiding (van de vijand)
Tijdens de ‘Battle of Britain’ waren de piloten van gevechtsvliegtuigen bijzondere helden. Ze schoten Duitse bommenwerpers en jagers af en wisten soms zelf de beangstigende V1- en V2-raketten uit de lucht te halen.
Een van de piloten was enorm succesvol en had merktekens van 20 vijandelijke neergehaalde vliegtuigen op de romp van zijn jager staan. In de pers werd hij voorgesteld als ‘Cat eyes’ die zijn succes te danken had aan zijn uitzonderlijke gezichtsvermogen. De oorzaak was – je voelt hem al aankomen – dat hij veel worteltjes at!
De werkelijke reden voor het opvallende succes van deze luchtheld was dat hij een eerste en uiterst geheime versie van Radar in zijn vliegtuig had. En dat mochten de Duitse tegenstanders onder geen beding te weten komen. Daarom werd het verhaal over zijn hoge consumptie van wortels de wereld in geholpen, wat mooi aansloot bij het eerdere verhaal om van het overschot van wortels af te komen.
Eet smakelijk
De achtergrond van het advies om veel wortels te eten is dus historisch en niet helemaal correct. Maar laat dat je niet tegenhouden om ze regelmatig te eten. Vooral de oer-Nederlandse Peen en Uien zijn niet te versmaden en passen bij dit jaargetijde.
—
Deze propaganda werd u gebracht door de Fundamenten van persoonlijke groei: sectie Fysiek, Eten van Wellned.nl.
Bron: BBC Reel
