Stimuleren of saboteren 7: Onlosmakelijke Lichaam en Geest

Leestijd: 5 minuten

*Het zevende – en hoera… het laatste – artikel waarin we de verschillende aspecten van Stimuleren of Saboteren uitdiepen over het onderwerp Lichaam en Geest. Zie het overzichtsartikel Groei Stimuleren of Saboteren op 7 manieren

De twee elementen Lichaam en Geest van je wezen zijn twee zijden van dezelfde medaille en beïnvloeden elkaar

Lichaam en Geest zijn één geheel

Beide aspecten moeten elkaar zo goed mogelijk ondersteunen. Verwaarloos je je lichaam, dan zijn de consequenties uiteindelijk te vinden in verminderde mentale helderheid of emotionele problemen. Andersom, kan je voor mentale problemen wel wat verlichting vinden in fysieke activiteiten. Maar uiteindelijk zal je emotioneel en rationeel weerbaar moeten zijn om fysieke invloeden te vermijden.

Een fysiek ongezonde manier van leven is geen duurzame basis voor je mentale gezondheid. Uiteindelijk betaal je de rekening van een ‘losbandig leven’. De observatie ‘Elke dag dronken is ook een geregeld leven’ is cynisch en zo’n lifestyle sloopt de kwaliteit van je leven.

Iemand met mentale problemen in een ‘perfect’ lichaam geeft op den duur problemen, onder andere omdat maatschappelijk functioneren moeilijk wordt. Mensen met een gezonde geest kunnen vaak goed functioneren in een ‘onvolmaakt’ lichaam. Beperkingen zijn niet per se ‘ongezond’, maar stellen grenzen aan wat je wel en niet kan. Accepteer en omarm je imperfectie en maak er wat moois van! Geloof niet blindelings in je beperkingen.

Het probleem van onevenwichtigheid in het Body-Mind systeem kan veroorzaakt worden door bv. lange uren, weinig goede slaap, relatieproblemen (op diverse niveaus), te weinig ontspanning en ongezond eten, etc. Wat je straffeloos leek te kunnen doen toen je jong was, werkt op latere leeftijd niet meer, of heeft nooit goed gewerkt!

Evenwichtigheid vinden over de langere termijn

Een goed evenwicht tussen je fysieke gesteldheid en je mentale gezondheid. Let op factoren die ze onderling beïnvloeden.

Stel doelen voor je fysieke gezondheid met conditie, gewicht, kracht, uithoudingsvermogen, etc. Concrete waarden, niet ‘goed genoeg’.

Stel doelen voor je mentale en spirituele gezondheid. Helderheid over wat je wil bereiken en waarom, wat de meeste waarde heeft in je leven, concrete doelen voor mentale toestand, etc.

Minder emotionele belasting en minder stress

Met aandacht voor de instelling waarop je in het leven staat is je emotionele belasting minder. Met name of je instinctief reageert op prikkels of de tijd neemt voor een gewogen respons. Je ervaart tegenslagen en teleurstellingen met meer rust en kan zaken beter relativeren en perspectieven zien. Je dagen zijn dan minder bepaald door pieken en dalen.

Het gevolg van een betere mentale gezondheid is meestal direct te vinden in de manier waarop je lijf reageert. Je slaap is beter, er zit minder spanning in je lijf (pijn in de schouders en nek, hoofdpijnen, etc.), en je hebt meer vertrouwen in je capaciteiten.

De droom van ‘een gezonde geest in een gezond lichaam’ (corpus sanum, mentem sanam) is een utopie. De meeste mensen functioneren met minder dan 100% op beide fronten maar kunnen toch tevredenheid, geluk en vervulling in hun leven vinden.
Het is wel goed mogelijk om je lijf en je geest gezond te houden met een actieve en verantwoorde levensstijl.

Stress is een ‘stille killer’. Chronische of steeds weer herhaalde stress heeft op den duur aanzienlijke gevolgen voor je Mind-Body constitutie.

Bekijk Lichaam en Geest van twee kanten

De positieve benadering:

Je kan een competitie verliezen of de kwaliteit van je werk of privéleven terug zien lopen doordat je afweek van je gezonde voedingspatroon (snacks, alcohol, onregelmatigheid, etc.). Trek daar dan een conclusie uit en keer terug naar de situatie waarin je beter kon presteren. Kort uit je evenwicht raken door omstandigheden is normaal, maar structurele onbalans leidt tot problemen.

Wanneer je emotioneel (gevoelens) of mentaal (denkwijze) niet goed in je vel zit, probeer dan te achterhalen wat de oorzaken kunnen zijn. Die zijn vaker in jezelf te vinden dan in externe omstandigheden. Werk dan aan je mentale gesteldheid, je karakter en je instelling.

Een experiment in een Amerikaanse gevangenis toonde aan welke significante invloed voeding kon hebben op stemming en onderlinge verhoudingen. De gevangenen kregen enige tijd achter elkaar meer groenten en minder snelle koolhydraten. Het resultaat was opvallend. Er vonden veel minder vechtpartijen en conflicten plaats, en de sfeer was aanzienlijk meer ontspannen. Het gemiddelde Amerikaanse dieet, wordt ook wel het Standard American Diet of Modern American Diet genoemd, ook bekend onder de afkortingen S.A.D. en M.A.D., wat genoeg zegt.

De negatieve benadering:

Op een ontbijt van donuts en koffie kan je toch prima functioneren? Je kan daar elke dag weer naar uitkijken. YOLO!, You Only Live Once.

Ik ben prima in balans, lekker onderuitgezakt op mijn stoel.

Duurzaam is voor losers, de aarde gaat toch naar de kloten! Daar kan ik niets aan veranderen en het zal mijn tijd wel duren…

Wie wil zo leven?

Hoe wordt en blijf je evenwichtig?

Een goede balans bestaat uit veel kleine bewegingen. Grote gebaren zetten vaak minder zoden aan de dijk dan consequent goede gewoonten.

Een strakke discipline is moeilijk vol te houden. Gewoontes die samen een gezonde manier van leven vormen zijn een automatische piloot die minder inspanning vergt. Met die gewoontes stuur je je denken, voelen en ervaren een duurzame richting op. Daar wordt je zelf ‘gelukkiger’ van en je omgeving ongetwijfeld ook.

Verantwoord werken, eten, drinken, slapen en ontspannen is meer een kwestie van balanceren dan een perfecte balans te vinden. Geen momentopnames maar evenwicht en weerbaarheid. Herstel een verstoorde balans zo snel mogelijk met inhoudelijke maatregelen en niet alleen met symptoombestrijding (oppervlakkige zelfzorg).

Specifiek advies

Eet zoveel mogelijk ‘echt’ voedsel en geen bewerkte producten. Kook zelf of leer koken.
De producten van de voedingsindustrie incl. fast food bevatten te veel toevoegingen en E-nummers.
Plan dagen met voldoende beweging en natuurlijk licht en frisse lucht.
Zorg voor ontspanning om duurzaam inspanning te blijven leveren.
Beweeg elke dag binnen je mogelijkheden om je conditie op peil te houden.
Zit niet te lang achter elkaar. Neem de trap i.p.v. de lift of roltrap.
Krachttraining – op elke leeftijd – is de meest effectieve methode om je spiertonus en spiervolume optimaal te krijgen en te behouden.
Een sedentaire levensstijl met weinig activiteiten is een rem op kwaliteit en lengte van je leven.
Er zijn reserve onderdelen voor veel delen van je lichaam, maar die zijn zelden zo goed als het origineel.
Ontwikkel de gewoonte van een goede slaaphygiëne. De kwaliteit van de slaap met volledige cycli is belangrijk.
Onderhoud je sociale contacten en toon betrokkenheid bij het welzijn van anderen. Eenzaamheid kan dodelijk zijn.
Uitdagingen en nieuwsgierigheid houden je geest soepel. Een openminded instelling maakt je mentaal en emotioneel weerbaarder.

Regels en perspectief

Je lichaam en je geest voeden met gezonde dingen werkt volgens de regel ‘Garbage in, Garbage out’, Rommel erin, Rommel eruit. Een sporter die niet op voeding en mentale instelling let, zal terugvallen in de prestaties. Voor iedereen geldt dat je actief moet werken aan je totale gezondheid om goed te blijven presteren, zowel voor jezelf als voor je naasten.

Wanneer je hoge eisen stelt aan je geest (creatieve of uitdagende/vermoeiende inspanningen), zorg dan dat je lichaam ook optimaal functioneert. Wissel focus, inspanning en bewegen af. De afwisseling van mentale en fysieke inspanningen kan je weer variëren met spirituele rust door meditatie, mindfulness, religieuze beleving, etc.

Optimaal functioneren is een nobel streven maar op den duur moeilijk voor te houden zonder jezelf veel te ontzeggen. Duurzaam functioneren is beter omdat het de gelegenheid geeft om te herstellen na intense focus. Alleen door diverse aspecten afwisselend voldoende aandacht te geven kan je het beste van jezelf blijven geven.

Ga voor jezelf eens na wat je kan veranderen om beter te functioneren in het samenspel tussen lichaam en geest?