Kies voor groei… of stagneer

…stilstand is achteruitgang!

Groei gaat om vooruitgang. Als je ontwikkeling als mens geen aandacht meer krijgt, dan ga je achteruit. Dan valt je persoonlijke groei stil. Vaak valt dat niet op, want de meeste mensen om je heen staan ook stil, of gaan achteruit.
Benjamin Franklin merkte niet voor niets op “sommige mensen zijn op hun 25e al dood, maar worden pas begraven tegen hun 75e”. Dat is een harde uitspraak, maar zonder bewuste ontwikkeling van jezelf, sterf je stukje bij beetje af.

According to the law of nature all living things are either growing or dying.

Groei je niet meer, dan glij je langzaam af naar een niveau van lagere entropie. Groei is een teken van leven. Veranderingen gebeuren om je heen. Pas je aan of wordt er door beheerst. Alleen mee-veranderen is geen teken van groei.
Groei is anticiperen op welke ontwikkeling nodig is, om voorbereid te zijn op veranderingen die je nog niet aan ziet komen.

Als je blijft zitten waar je zit op je ‘comfortabele plek’, dan kan je alleen maar bang zijn voor wat er allemaal op je af komt. Wanneer je alert en pro-actief bezig bent met jezelf verder te ontwikkelen als mens, dan blijf je flexibel en ben je voorbereid op de uitdagingen van de toekomst.

Persoonlijke Groei

Alleen stimulerende en motiverende boeken lezen is een comfortzone op zich. Wat je leert door PG, zal je ook moeten toepassen.

• Je denken veranderen door inzichten uit de kennis die je opdoet, zal je handelen moeten bepalen. Anders is het alleen maar theorie.
• Evenwicht binnen je fysieke mogelijkheden nastreven en processen van veroudering minimaliseren met een gezonde manier van leven.
• Jezelf sociaal ontwikkelen is geen kwestie van denken en intenties, maar vooral een kwestie van Doen. Door relaties actief te ontwikkelen of waar nodig te veranderen, leer je van de inzichten en de opstelling van anderen.
• Spirituele ontwikkeling kan je beginnen door bv. de natuur met bewondering en verwondering te observeren.
• Door Cultuur en Spel in je leven aandacht te geven kan je waardering krijgen voor deze aspecten.

De fundamenten versterken elkaar. Met aandacht voor je fysieke gezondheid ondersteun je mentale processen. Je sociale activiteiten maken het mogelijk om je spirituele ervaringen te delen en erdoor te versterken. Samen cultuur en spel beleven, zowel fysiek als mentaal is een optimale manier om te groeien. Door waardering voor allerlei gedachten, sensaties en gevoelens die anderen ervaren te erkennen en te herkennen, leg je de basis voor meer PG.

Keuzes

Alles in het leven draait om het maken van keuzes. Ben je tevreden of zelfs gelukkig met je huidige omstandigheden? Van harte gefeliciteerd, je kan de keuze maken om niets te veranderen. Maar blijft je situatie zo zonder verdere aanpassingen? Ben je voorbereid op wat de toekomst brengt?

Vraag jezelf eens af, of er iets aan of in jezelf is wat je niet bevalt. Of iets wat je graag zou willen doen… Ooit (meestal Nooit)? Laten we deze twee opties eens bekijken.

Als je niet tevreden bent met iets in meer of mindere mate, dan moet je een keuze maken. Wil ik leven met wat mij niet bevalt (valt dus wel mee) of niet. Zo niet, wat wil je dan veranderen? Ophouden of afscheid nemen of een beetje veranderen, zodat het wel acceptabel is? Dat zijn al drie keuzes.

Controle en experimenteren

Ligt de basis voor de verandering in jezelf? D.w.z. heb je directe controle over hetgeen niet bevalt? Ja, fijn… dan kan je er direct iets aan doen. Neem een beslissing. Dat kan iets kleins zijn of iets groters. Als je weet wat waarschijnlijk de oplossing is, dan is dat mooi. In het andere geval moet je wat experimenteren wat het beste resultaat geeft. Experimenten falen nooit! Je krijgt een positief of een negatief resultaat en beide zijn informatie voor verder handelen.

Werkt echt ‘niets’, dan zal je bv. iemand om advies moeten vragen, een vriend of een kennis of een familielid. Bij voorkeur iemand die zelf keuzes heeft gemaakt die goed uitvielen, of juist niet, want daar leer je ook van. Dat laatste is een goede mindset… “hee, dat werkt niet voor mij… we proberen gewoon wat anders”. Doe wat research door anderen te vragen naar hun ervaringen of zoek naar oplossingen op internet.

Wel volhouden, anders val je weer terug. Zorg voor een herinnering, bv. een elastiekje om je pols of een speciaal bandje of een (tijdelijke) tatoeage.
Telkens als je de herinnering ziet denk je “Oh ja, ik had besloten dat…” en je probeert om te doen wat je besloten had.

En denk je de volgende dag “ik heb er eigenlijk niet zo’n zin in (om te veranderen)” dan ben je in discussie met jezelf. Dat mag best, maar dan geef je in feite toe dat je gisteren een wat ongelukkige keuze hebt gemaakt. Dat kan gebeuren, maar zet je redenen om iets te veranderen op papier (of in je smartphone), zodat je terug kan lezen waarom je een beslissing had gemaakt.

Obstakels

Gebrek aan zelfrespect kan een belangrijke barrière zijn voor PG. Door je af te vragen “kan ik dit wel?” fluister je jezelf in feite in “durf ik dit en mag ik dit wel”. Geef jezelf permissie om dingen te proberen zonder angst voor de gevolgen. Mislukkingen zijn leermomenten en geen “falen” van jou als persoon! Failure=Feedback.

Iedereen kan uitdagingen op zijn of haar eigen manier oppakken. Het is jouw groei en jouw pad. Niet geschoten, altijd mis.
Door vooral in het begin kleinere stappen te nemen blijft de kans op mislukkingen beperkt en kan je zelfvertrouwen en je zelfrespect groeien.

Zie je groei als een elastiek waar behoorlijke rek in zit. Maar trek je te hard, dan kan het elastiek knappen. Daag jezelf uit, maar overdrijf het niet. Je gaat toch ook niet direct een marathon lopen, als je net een oefenrondje van een paar honderd meter hebt gelopen?
Niets is zo motiverend als vooruitgang en niets kan zo demotiverend werken als teveel ambitie en een harde les. Maar ook van dat laatste leer je weer.

Uitstelgedrag is meestal een kwestie van het verlaten van je comfortzone en/of zelfvertrouwen. Je doet liever iets anders dan de uitdaging aangaan.

Flexibel en steun

Je mag best flexibel zijn, maar terug naar de oude situatie omdat het niet lukt, is niet de juiste oplossing. Er zijn altijd alternatieven. En als iets echt niet lijkt te lukken, dan probeer je toch iets anders om indirect je doel te bereiken.

Nee, geen voorbeelden hier! Het besef om iets te veranderen uit onvrede moet uit jezelf komen en dat begint met het identificeren, wat voor jou in jouw gegeven situatie een probleem is. Ik heb zo mijn eigen problemen maar die gaan jou weer niets aan :-).

En denk je “ik red het niet alleen” dan is dat geen schande! We zijn sociale wezens en we steunen op elkaar om doelen te bereiken. Er is altijd wel iemand in je omgeving waar je een vraag aan kwijt kan. Dat hoeft nog geen eens de hamvraag te zijn waar je mee zit, maar je kan ook een hypothetische vraag stellen.

Een goed gesprek met iemand die je vertrouwt en respecteert kan helpen. Dat kan soms een vreemde zijn, zelfs iemand die je mogelijk nooit meer ziet, die met jou wil praten over wat je dwars zit. Maar een vertrouwenspersoon waar je terug kan komen om je voortgang en andere zaken regelmatig te bespreken, is fijn.

Besluiteloos of dobbelsteen

En zeg je “ik kan zo moeilijk beslissingen nemen”, dan zit je mogelijk in je huidige situatie, omdat andere mensen steeds beslissingen voor je hebben genomen. Daardoor moet je inmiddels “er maar mee leren leven”, met alle consequenties. Dat je die andere mensen je leven hebt laten bepalen, is ook weer een keuze van jezelf geweest. “Ja maar ik durfde niets te zeggen… ze bedoelden het zo goed”. Nou en?

Je kan narrig “NEE” zeggen of je vingertje opsteken en aangeven dat je liever iets anders hebt. Jongeren moeten daarin soms met hun ouders onderhandelen, “als ik nu dit en dat doe, mag ik dan dat”. Ja misschien, maar dan moet je het wel DOEN en niet alleen maar BELOVEN. Laat eerst maar eens zien dat jij bereid bent om de tegenprestatie te leveren en daarmee verhoog je de kansen dat je MAG doen wat je zo graag wilt. Kies je voor stilzwijgend accepteren of narrig Nee zeggen, dan is dat een keuze.

Weet je echt niet meer wat je moet doen, dan wordt het tijd voor harde maatregelen. Zoals in het boek “The Dice Man” (Reingold) laat de hoofdpersoon alles van het toeval afhangen. Wat zijn de opties? Ga ik links of rechts? Gooi een dobbelsteen en volg wat het lot je toewerpt. De afgrond in? Jammer… terug naar af (als dat nog kan). Bedenk wel hoe reëel je opties zijn, want blind je navigatie volgen “Naar rechts hier… Plomp het water in” is gevaarlijk. Dan kan je net zo goed met je ogen dicht de straat oversteken in de verwachting dat je “vanzelf” wel uitkomt waar je moet zijn. Helaas is dat zelden waar je Wil zijn… op de eerste hulp, en dan heb je nog geluk gehad.

Kortom, maak een keuze. Niets doen is uiteraard een optie maar zelden een oplossing, tenzij de situatie alleen maar wat geduld vereist.

Een passie nastreven

OK, voor zover het veranderen wat je niet bevalt.

Wat te doen als je iets graag wilt. Als je groei een specifiek doel heeft. Een brandende passie? OK, eerst even nadenken wat de consequenties zijn van je keuze om iets te gaan doen.
‘Ik wil bolletje’ houdt meestal in dat je er iets voor  over moet hebben…

Ga voor jezelf na waarom je iets graag wilt. Wat zijn je beweegredenen? Ga je uit van een rolmodel of iets dat je gezien of gehoord hebt. Weet je alle facetten? Is het al langer een passie? Waarom heb je er eerder niets mee gedaan of kunnen doen? Wat wil je bereiken op de korte en lange termijn?
Denk goed na over de basis van je keuze en maak een plan.

Resultaat of Proces?

Pas ook heel erg op als je passie gaat over het bereiken van een resultaat (geld, aanzien, ego, vrijheid, etc.) Het kan veel van je vergen als je alleen maar een focus hebt op dat resultaat. Het einddoel is vaak redelijk ver weg en dat betekend veel doorzettingsvermogen om het te bereiken. Meestal wordt over de reis naar het doel weinig nagedacht.

Het is gezonder om een passie te hebben om iets te willen doen. Om gelukkig te zijn terwijl je iets doet. Je wilt uiteindelijk van je passie je werk maken maar daarvoor moet je meestal klein beginnen. Het vergt tijd om goed te worden in iets. Veel tijd en consequente aandacht. Wees bereid om van het begin af te houden van wat je doet ook al zijn het eenvoudige klusjes. Het is een kans om alles van de grond af onder de knie te krijgen. Vergelijk het met ‘The karate kid‘, wax on, wax off. Dom werk doen waarvan je de waarde niet begrijpt totdat je in een serieuze situatie eindelijk begrijpt waar het voor nodig was.

Wanneer je bereid bent om te investeren in je passie dan is het resultaat geen doel meer maar een gevolg van je handelen. Je werkt met plezier en toewijding aan je passie en dat betaalt zich ooit terug. Garanties zijn er nooit maar je kan wel je kansen sterk beïnvloeden met de inzet die je toont.

A wo/man with a plan

Zonder plan ben je stuurloos. Het uitvoeren van het plan is steeds weer een proces van keuzes maken. Hou je plan flexibel want ontwikkelingen tijdens de uitvoering zullen aanpassing vergen. Hou niet te krampachtig vast aan je oorspronkelijke doelen maar wees realistisch. Naarmate je het plan uitvoert zal je meer leren over het te bereiken doel.

Als je echt tegen een muur loopt dan is het tijd om te kijken of er omwegen zijn. Of zoek naar een andere manier op met je passie bezig te zijn. Geef niet op als je oorspronkelijke koers niet haalbaar lijkt, er zijn veel wegen die naar Rome leiden. Mislukkingen en zelfs falen zijn leermomenten, zelden een eindstation.

Blijf nadenken over de opties die je hebt op kritische momenten en de consequenties die je keuzes hebben. Een fout maken is niet erg. Opgeven als er iets niet lukt is erger want al het voorgaande was dan verspilde moeite.

Het kan zijn dat je droom ver weg is of ver weg lijkt. Je rolmodel heeft meestal ook geen onmiddellijk succes gehad maar een lange weg af moeten leggen om succes te hebben. ‘Overnight success’ is zelden waar, meestal heeft de succesvolle persoon veel moeten overwinnen in en buiten zichzelf.

Conclusie

In beide gevallen, veranderen of nieuwe doelen voor je persoonlijke groei stellen, mag je geluk niet afhangen van het bereiken van het doel. Dat zou beteken dat je als een robot bezig bent en pas bij het juiste resultaat gelukkig kan zijn. Daarna leg je meestal de lat nog hoger voor een nog beter resultaat en wordt je leven een eindeloze jacht.

Geluk is te vinden in het proces van stappen naar je doel. Je bent bezig om iets te bereiken en elke stap voorwaarts is een reden om blij te zijn. Een stap of meer terug kan je even verdrietig maken, maar uiteindelijk moet je dan toch weer door. Elke stap in de goede richting, soms met een omweg, is een overwinning.

En heb je je doel eenmaal bereikt dan wil je meestal verder groeien en mooie dingen blijven ontdekken. Daarom is geluk ook niet te vinden in het resultaat maar in het nastreven en benaderen van doelen. Het is de reis die telt en de ervaringen die je onderweg opdoet. De bestemming is een kers op de slagroomtaart. Het gaat om de taart en de kers is meegenomen.

Zie ook ‘Gelukkig zijn of worden‘.