Persoonlijke groei door bewustwording

Serie: De fundamenten van persoonlijke groei (PG) / Bewustwording

Groei en ontwikkeling betekent veranderen. Je voelt de behoefte of krijgt een impuls, om de sleur te doorbreken en jezelf beter en gerichter te ontplooien. Dat proces begint met het ontwikkelen van bewustwording van je momentele situatie. Wanneer je vertrekpunt duidelijk is, dan wordt meestal ook het doel van je verdere ontwikkeling duidelijk.

Oftewel, door je bewust te zijn van je huidige situatie en de consequenties daarvan, dient het groeitraject zich meestal vanzelf aan. Sheryl Sandberg stelt het als “als je weet wat je niet bevalt aan de huidige situatie, dan is verandering vanzelfsprekend”.

Met of zonder trauma

Wat we hier bewust buiten beschouwing laten, zijn mensen die door een min of meer traumatische ervaring een impuls krijgen. Ziekte van jezelf of iemand dicht bij je of het verlies van geliefden kan je een schok geven. Dat kan je in beweging brengen om je leven om te gooien.

Maar ook zonder een ‘wake-up call’ kunnen we ons bewust worden van meer mogelijkheden. Het besef groeit dan bij je dat er meer is tussen hemel en aarde dan werken, eten, drinken, slapen en ontspannen. Bij sommigen komt dat gevoel af en toe na het lezen van een inspirerend boek, maar verdwijnt weer. Anderen lezen wel veel goede boeken, maar doen er weinig of niets mee. Pas als je de drang voelt om de geleerde informatie toe te passen, ben je bezig met echte Persoonlijke Groei.

Stilstand is achteruitgang

Een harde uitspraak van Benjamin Franklin is: “Sommige mensen zijn op hun 25e al dood maar worden pas op hun 75e begraven”. Au!

Wat bedoelt hij met zijn pittige uitspraak? Franklin was van mening dat veel mensen na hun opleiding een baantje zoeken en dan rustig richting pensioen gaan boemelen. Geen uitdagingen meer, na het werk relaxen, niet meer groeien, alleen ‘levenservaring’ opdoen. Werk is om wat centjes te hebben, niet om plezier aan te beleven. Kortom middelmatigheid. En precies wat de industrie aan werkertjes nodig heeft.

Als je niet meer groeit, als je het vermogen kwijt bent om je als mens verder te ontwikkelen, dan ga je er op achteruit. Dat gaat ongemerkt. Het overkomt je. En zonder prikkels sukkel je langzaam weg.

Stimuleer je brein

Het is eigenlijk dwaas dat je na je formele opleiding aan het werk gaat en meestal nooit meer vanuit jezelf het verlangen hebt op meer te leren. Op school leer je net genoeg om marginaal geschikt te zijn voor een baantje. In een bedrijf wordt je dan opgeleid voor specifieke functies, of je leert het werk in de praktijk van je chef en collega’s.

Literatuur ligt niet iedereen en het is soms al moeilijk genoeg om op school de boekenlijst voor de verschillende talen te vullen. Maar er zijn nog heel veel andere boeken die weinig met literatuur te maken hebben. Boeken over het optimaal functioneren van mensen. Over diepere vragen in het leven. Wat de redenen zijn voor bepaalde overtuigingen, filosofie en de inzichten van invloedrijke denkers. Inzichten in de psychologie van ‘goed in je vel zitten’ en geluk vinden in wat je doet en niet aan het einde van de regenboog.

Uit dat soort boeken kan je een eigen filosofie voor het leven distilleren, om daar je leven richting mee te geven. Boeken die je aan het denken zetten over wat je leerde op school. Boeken die je wijzen op de kansen voor een niet-traditionele loopbaan als zelfstandige. Of je vindt je roeping in kunst of toewijding aan een groter doel.

Sleur en gezapigheid

De meeste mensen functioneren in een vast patroon van gewoontes, waarvan ze zich nauwelijks meer bewust zijn. Daardoor is er ook geen oog meer voor de consequenties van leven zonder een bewust doel en alternatieve mogelijkheden.

• We hebben ons werk en onze verantwoordelijkheden en zetten ons daar elke dag voor in. Het plezier dat we eraan beleven is meestal minimaal en het ontbreekt aan de drang om optimaal te functioneren.
• Het doel van het werk is geld verdienen om van te leven, maar door de week is er hoofdzakelijk apathie na het werk, of alleen tijdverdrijf dat niet structureel bijdraagt aan onze verdere ontwikkeling als mens.
• Op het werk richten we ons erop om de baas net voldoende tevreden te houden. Slechts zelden komen we tot constructief werken aan het verbeteren van de eigen prestatie of die van het team waar we deel van uitmaken.
• Promotie is voor de meesten mensen iets abstracts dat zij ervaren als iets dat uiteindelijk wel of niet gebeurt, zonder dat je er veel invloed op hebt.
• Zelfs de mensen die plezier van hun werk hebben, zullen het werken in een bedrijf als een noodzakelijk keurslijf ervaren.
• Zelfstandigen nemen veelal nauwelijks de tijd om zich verder te ontwikkelen (druk, druk, druk).

Hoe kunnen we groeien

…zonder ons hele leven op de kop te zetten?

Er moeten momenten van bezinning komen, waarop het ongemak van de huidige situatie groter is dan het ongemak om te veranderen. Dat relatieve gevoel om je marginaal comfortabele situatie in te ruilen voor iets beters is een drijfveer om te veranderen. Wellicht komt dit over als een cynische visie op de ambitie van mensen, maar het lijkt nuchter bezien toch de realiteit voor veel mensen.

Meestal begint het proces met één of meerdere boeken. Maar ook een indrukwekkende film of een serie pakkende artikelen kan je motiveren om je verder te ontwikkelen. Er begint iets bij je te kriebelen. Soms heb je een concreet doel en soms moet je een tijd zoeken, voordat je iets gevonden hebt, waar je jezelf echt in vast wil bijten.

Veranderen is een kwestie van bewustwording en het consequent ondernemen van kleine stappen in de juiste richting. Of die richting optimaal is, zal vanzelf duidelijk worden tijdens het groei traject. Dat laatste is voor de meeste mensen geen kwestie van een reis van A naar B, maar van een zoektocht aan de hand van een kompas dat hopelijk voor langere tijd een zinvolle richting aangeeft.

Hulp bij groeien

Op onze levensreis hebben we soms behoefte aan gidsen. Dat kunnen boeken zijn die ons in een bepaalde richting duwen of trekken, maar ook personen. Rolmodellen kunnen je aanzetten om een aantal van hun eigenschappen over te nemen. Maar pas op voor na-apen, ontwikkel je eigen stijl met de goede aspecten van je rolmodellen.

Een mentor kan een grote steun zijn. De voorbeelden zijn legio van mensen die met de juiste mentor – op het juiste moment – hun situatie dramatisch hebben verbeterd. Een mentor luistert naar je en geeft of concrete adviezen, of ingangen naar de weg die je in wilt slaan, of hij adviseert – in je eigen belang – om een heel andere richting te kiezen die beter bij je past. De relatie met je mentor moet je bewust aangaan en onder een aantal afspraken. Anders loop je het risico dat het bij wat ‘prettige gesprekken’ blijft en te vrijblijvend is.

Ook een gelijkgestemde kennis of vriend kan je helpen door dingen met je door te spreken. Een stap verder is een groeipartner die ook bezig is met PG om de wederzijdse problemen door te spreken. Daarmee help je elkaar verder en inspireer en stimuleer je elkaar. Je kan ook verantwoording bij elkaar afleggen voor doelen die je jezelf hebt gesteld. Dat houd je scherp.

Ook uitdagend is een Mastermindgroep van mensen die elk bezig zijn met soms heel verschillende trajecten van ontwikkeling. Die bespreken regelmatig hun ontwikkelingen met elkaar, adviseren en moedigen aan. Zowel privé als zakelijk. Zie bv. MijnMastermind.nl

Conclusie

De wil of het verlangen om meer te zijn, dan je op dit moment bent, komt meestal diep uit jezelf. Soms na onprettige of juist heel inspirerende ervaringen, maar ook vaak uit onvrede met de sleur van alle dag. Je wilt meer en vooral meer diepte en kwaliteit in je ervaringen.

Je neemt afstand van oppervlakkigheid en gaat weer leren. Boeken, cursussen, groepen waarbij je je aansluit zijn een stimulans om middelmatigheid te ontgroeien. Je wordt bewust van de mogelijkheden.

Soms heb je een concreet doel, soms moet je eerst gaan zoeken om ’toevallig’ te vinden wat je zocht. En zodra je de reden hebt gevonden om verder te groeien, begint je reis pas echt. Met plezier in wat je onderweg tegenkomt, ga je op zoek naar uitdagingen. Geluk vind je in het proces, niet pas in het eindresultaat. Want groeien betekent je horizon verbreden en een leven lang door blijven groeien.

Waarom wil jij groeien? Laat het ons weten! We zijn echt geïnteresseerd in de verschillende motivaties en benaderingen.