Bewust worden van fysieke processen

Serie: De fundamenten van persoonlijke groei (PG) /  Fysiek

Bewustwording is een proces dat je ondergaat, als je begint aan jouw pad naar persoonlijke groei. Allerlei zaken waar je vroeger niet bij stil stond en voor vanzelfsprekend aannam, vragen nu om je aandacht. Geleidelijk aan kan je bewust worden van jouw fysiek door je aandacht op verschillende zaken te richten.

Mindfulness is nog steeds IN en houdt in dat je zo objectief mogelijk probeert te observeren wat er gebeurt. Bewust waarnemen dus, oftewel bewustwording en je bewust zijn van allerlei zaken.

Waar kan je de aandacht op richten?

Er zijn veel fysieke zaken die je bewust kan observeren. Als je elke dag een kwartiertje aandacht geeft aan alledaagse zaken, bv. terwijl je naar je werk of school loopt, dan groeit je bewustzijn van die zaken. Daarmee ontwikkel je ook je zelfbewustzijn.

Begin eens met te letten op je ademhaling. Die gaat vanzelf, gestuurd door de hoeveelheid kooldioxide in je longen en evolutionair oude structuren in de hersenen die de ademhaling bewaken en reguleren.

• Vaak haal je te oppervlakkig adem. Weet je het verschil tussen een goede borstademhaling en de buikademhaling?
• Als je begint met mediteren, dan is je ademhaling het eerste en het meest natuurlijke anker dat je gebruikt om je concentratie vast te houden.
• Als je een beetje duf of vermoeid bent, dan kan je met een paar keer diep ademhalen je longtoppen vullen (borstademhaling) om je snel weer wat energie te geven.
• Hoe gebruik je je ademhaling tijdens het spreken. Spreek je snel of langzaam? Spreek je duidelijk of een beetje binnensmonds? Kom je soms adem te kort als je spreekt? Ook op dit soort zaken kan je als mindfulness oefening je aandacht richten.

Beweging is beter dan sport

Sport je (1-2 keer per week)? Wees je er van bewust dat dagelijks bewegen nog beter voor je is. Neem vaker de trap, de fiets of de benenwagen. Ook lang zitten is slecht (risico op trombose op lange vluchten met weinig beenruimte in de budgetklasse). Beweeg elk uur of vaker even door op te staan en een minuut rond te lopen.

Een abonnement op de sportschool is geen garantie voor een betere fysieke conditie. Je kunt niet voor een hele week sporten met 1 training. De meeste mensen sporten een paar dagen of weken fanatiek en daarna zijn er andere zaken die hun aandacht vragen. En voor je het weet is je abonnement op de sportschool automatisch verlengd… en maak je er nog steeds geen gebruik van.

Hoe loop je? Snelle korte passen, lange langzame passen, een rustig tempo? Past je manier van lopen bij je stemming? Sommige mensen lopen een beetje onzeker zonder zich daar van bewust te zijn. Loop je slungelig, dan maak je ook een bepaalde indruk op anderen. Loop je ontspannen en met je schouders wat naar achteren om goed te kunnen ademhalen, dan ervaren anderen je vanzelf als positiever.
En kijk mensen die je tegenkomt eens vriendelijk aan, recht in de ogen met een kleine glimlach of een groet. Probeer het eens en wees verrast door de reacties van de meeste mensen.

Houding en ontspanning

Hoe zit je? Lekker onderuit gezakt? Wel ontspannen, maar de borstkas daardoor wat ingedrukt, waardoor je ademhaling niet optimaal is. Ga rechtop zitten, adem goed door en wees je bewust van hoe dat voelt. Of ga even op de bank liggen en merk het verschil in de ontspanning van je lichaam. Observeer de processen in je lichaam een aantal minuten. Mediteer ook liggend even en sta dan weer verfrist op.

Mediteer je wel eens? Het is een bewezen middel om stress te voorkomen of af te bouwen en je bloeddruk te verlagen. Je concentratievermogen en je creativiteit kunnen er aanmerkelijk door toenemen. Des te drukker je dag is, des te meer behoefte je hebt aan meditatie. Veel succesvolle mensen met een drukke agenda zweren erbij!
Probeer eens te mediteren, ’s ochtends vroeg 10-15 minuten of langer, of ’s avonds om tot rust te komen voor het slapen gaan.

Je bent wat je eet

Hoe eet je? Stop je gewoon in je mond wat je voorgezet krijgt? Is het lekker of alleen voedzaam? Welk effect hebben smaken, geuren en de structuur van voedingsmiddelen op je stemming?
Kan je zelf koken of laat je altijd voor je koken? Als je geen eenvoudige bereidingen beheerst, dan grijp je sneller naar kant-en-klare snacks die niet per definitie gezond voor je zijn. Ben je in staat om water aan te laten branden of kan je nog net koffie zetten en een ei koken?

Word je bewust van wat je qua eten in je mond stopt. De meeste moleculen in je lichaam komen binnen op een vork en ander eetgerei. Let niet alleen op smaak en structuur maar ook op voedingswaarde. Vet, zout en suiker geven smaak aan je eten, maar te veel van elk van deze stoffen is op den duur niet goed voor je.[spacer height=”20px”]

Balans

Weet je of je een goede balans eet van eiwitten, koolhydraten en vulstoffen? Weet je wat een andere manier van eten met je lichaam kan doen? De meeste mensen moeten deze laatste vragen met “Nee” beantwoorden. Het is niet nodig om een voedingsdeskundige te worden, om enig inzicht te hebben in de antwoorden op deze vragen. De drang naar bewustwording zet je aan tot onderzoek over eten. Je gaat experimenteren met verschillende producten en bereidingen. Je probeert eens wat meer groenten en fruit te eten.
Eet met mate, eet echt voedsel, zo weinig mogelijk bewerkte producten en veel groenten.

Koken zonder koken

En “koken” betekent niet noodzakelijk ingewikkeld doen met pannen, olie en specerijen. Leer maar eens een eenvoudige maaltijdsalade te maken volgens het onderstaande recept.

• Een struikje witlof (de harde kern er uit en dan fijn snijden)
• Een halve appel (dunne plakjes of geraspt)
• Wat proteïne (gebakken of gekookt vlees, vis uit een blikje, ei, vleesvervanger, etc.)
• Een lepeltje mayonaise (smaak en smeuïg), olijfolie of yoghurt (gezonder)
• Wat zout en peper (op smaak brengen met telkens een beetje meer, niet teveel)

Zolang je vingers heel blijven tijdens het snijden en je er geen halve pot mayo of zout door gooit, zal het best lukken.

Rauwe groenten zijn goed voor je. Twijfel je, begin dan met kleine hoeveelheden en kijk hoe je maag daar op reageert. Begin eens als snack met een rauwe wortel, afbijten of in stukjes gesneden.

Er in en er uit

En wat het mondje ingaat (elk pondje), komt er via het kontje ook weer uit.
Als je wijzigingen aanbrengt in je dieet, let dan ook op hoe het eruit komt.

• Hoe regelmatig is je ontlasting? Normaal poep je twee keer per dag.
• Vaak diarree of vaak verstopping?
• Is er geen enkel verschil in je ontlasting na veranderingen in je eetpatroon (nog steeds prut of te vaste ontlasting) dan is er mogelijk wat mis met je darmflora. Een week of een maand probiotica gebruiken kan helpen. In hardnekkige gevallen is het verstandig om een dokter of een diëtist te raadplegen.

Conclusie

Bewust worden over fysieke zaken is een proces van ontdekken, observeren en experimenteren. Als je meer energie wilt hebben om je doelen te bereiken, dan is het zaak om goed voor je lijf te zorgen. Goed en gezond eten, genoeg bewegen en voldoende goede slaap.

Actie voor bewust worden van je fysiek!

Maak voor jezelf een lijstje (nu dus!) van fysieke zaken, waar je op gaat letten. Elke dag of week weer een ander aspect. Wees je bewust van zaken die te veel op de automatische piloot gaan.

• Ademhalen en eten, zie hierboven.
• Bewegen kan je de hele dag, ook al heb je een bureaubaan, regelmatig opstaan en even een loopje, de trap en tussen de middag een frisse neus halen.
• Hoe veel drink je, gewoon water, koffie, thee, frisdranken, alcohol? Hoeveel suikers en andere stoffen (met name caffeine) krijg je daar door de dag mee binnen? Hoe vaak ben je dronken (meer dan 3 drankjes op een avond kwalificeren al!).
• Hoe is je algemene gezondheid? Wat zijn je beperkingen en wat kan je daar aan of mee doen?
• Hoe goed is je gezondheid en conditie voor je leeftijd? Komt je biologische leeftijd overeen met je kalenderleeftijd en wil je graag een paar jaar ‘voor lopen’? Wat kan je daaraan doen.
• Waaraan merk je dat je ouder wordt (of al bent)? En wat doe je er aan?
• Slapen: hoe goed slaap je, voldoende slaap (7 minimaal!), op tijd naar bed, ben je ’s ochtends een zombie, etc?
• Sporten: hoe vaak, warming-up en cooling down, blessures en gevoeligheid daarvoor… wat doe je er aan, schoeisel en kleding?
• Meten is weten. Registreer een aantal zaken (in een algemeen of apart journaal), om bij te houden hoe je op bepaalde zaken reageert.

Denk na over je dagelijkse routine en voeg je eigen punten toe.

Slechte gewoontes afleren

Rook je nog? Regelmatig of af en toe? Stoppen!
Zie ikstopnu.nl en nustoppenmetroken.nl. Geen discussie… je bent gewoon verslaafd.
Idem voor andere stimulerende of zogenaamde ‘geestverruimende’ middelen die op de korte of lange termijn slecht voor je zijn. Af en toe een glaasje wijn is goed voor je, koffie met mate is ook niet slecht. Maar alles waar ’te’ voor staat is uiteindelijk slecht voor je.

Zie de overige artikelen in de serie over de fundamenten van Persoonlijke Groei.