Een inspirerende levensvisie

Het ontwikkelen van een levensvisie voor groeiers (en gewone mensen)

Wat is een visie of levensvisie. Het is geen Visioen maar een geformuleerd overkoepelend doel voor je leven waaraan je een groot deel van je betekenis als individu kan ontlenen.

De begrippen Visie en Missie (statements) worden soms door elkaar gebruikt. De inhoud is essentieel hetzelfde. Een Visie is een leidraad voor levensdoelen, het Waarom je ‘s ochtend uit bed komt i.p.v. de sluimerknop een paar keer in te drukken. Een Missie statement is meer op actie gericht om specifieke doelen te bereiken. Beiden zijn overkoepelend t.o.v. het stellen van specifieke doelen (projecten) en de planning om die uit te voeren.

Een visie is geen grandiose utopie of een dagdroom. Je mag jezelf best een wereldverbeteraar voelen, maar hopelijk niet alleen om je ego te strelen. Beperk je visie niet tot je beroep of carrière, het gaat om je hele leven en dat omvat veel meer aspecten dan je werk en/of je passie.

De beschrijving van je visie kan zo simpel zijn als jouw optimale voorstelling voor je relatie, je gezin en je werk. Een bescheiden aanpak is om je visie te formuleren als de waarde die je voor anderen wilt leveren en niet alleen wat je eigen voordelen zijn. Zonder waarde te leveren (materieel of immaterieel) is de kans van slagen klein.

Het belang van een levensvisie

De meeste mensen volstaan met “ik wil gelukkig zijn en een goed leven hebben”. Mooi, maar erg vaag en weinig inspirerend. Alleen al de term ‘geluk’ is een gevaarlijke valkuil. Geluk is een gevoel en geen doel op zich maar een resultante van wat je doet en met welke instelling.

• Je persoonlijke visie geeft betekenis aan je leven door te formuleren waar je jezelf voor wil inzetten met hart en ziel. Niet noodzakelijk als een passie maar als een expressie van de persoon die je bent of wilt zijn.

• Ook een leven van steun aan anderen (je partner, gezin, familie, vrienden, goede doelen, etc.) kan je betekenis geven. De waarde die je bijdraagt aan het leven van anderen als immateriële bijdrage is onbetaalbaar. Dat gezegd is het beter om jezelf niet helemaal weg te cijferen maar ervoor te zorgen dat je het vol kan houden.

• Je visie geeft vaak hogere waarden aan die persoonlijke belangen overstijgen (Transcendent). Maar ook meer bescheiden visies – hebben waarde zolang je weet waarom en voor wie die visie betekenis heeft voor jou.

• Sommigen weten al vroeg wat het doel van hun leven is. Anderen realiseren zich dat veel later of zelfs te laat. Soms zie je het doel plotseling door een ‘toevalligheid’ (die traumatisch kan zijn). Een helaas vrij groot deel is zich nooit bewust van het doel van hun leven en overleeft alleen.

• Een visie is een kompas dat richting geeft voor de uitwerking van doelen en plannen. Dat richtingsgevoel is betrouwbaarder dan specifieke doelen en gedetailleerde plannen.

• Het geeft je een houvast om regelmatig na te denken wat je drijfveren (inspiratie/motivatie) zijn. Het is de toetssteen voor het stellen van specifieke doelen en het afwegen van prioriteiten.

• Met een visie kan je een keuze maken tussen ‘leven om te werken’ of ‘werken om te leven’… Wil je Overleven of Floreren?

Zonder een persoonlijke visie ben je sneller een speelbal van omstandigheden en de belangen van anderen.

Je levensvisie inhoudelijk formuleren

Het nadenken over je visie geeft helderheid maar vergt tijd. Je begint met notities over wat voor jou waarde heeft, wat je wilt bereiken en waarom.

Soms is je visie ‘Ik moet gewoon doen!” op basis van intrinsieke motivatie. Probeer uit te vinden wat je visie voor je betekent. Je bent de ‘held’ van je eigen verhaal… ook als je (spreekwoordelijk) ‘op sokken’ begint.

Heb je nog geen duidelijk idee van wat je visie is of kan zijn, vraag jezelf dan af:

• wat wil ik van mijn leven maken (bijdrage nu en voor de volgende generaties)?

• welke betekenis wil ik voor anderen hebben?

• welke waarden en principes (idealen) streef ik na en wil ik uitdragen?

• wat wil ik bereiken en wat is mijn definitie van succes?

• wie zijn mijn rolmodellen en welke inspiratie haal ik uit hun voorbeelden?

Over deze vragen kan je uitgebreid nadenken en je overwegingen opschrijven. Maar als je visie uitgekristalliseerd is, dan kan je het zien als een ‘elevator pitch’. Een korte en krachtige formulering die je uit kan leggen als je een halve minuut of zo met iemand in de lift staat. De vragen die je visie oproepen kunnen een aanzienlijk langere uitleg vergen maar de visie is geen verhaal van drie kantjes.

Je visie kan zo breed zijn als ‘Zwerfvuil uit de wereld bannen’ (om onze omgeving leefbaar te houden) om dan in je eigen straat en wijk te beginnen. Veel visies beginnen klein en bescheiden voortkomend uit een persoonlijk pijnpunt. Door een consistente inzet kunnen ze uitgroeien door de waarde – en inspiratie – die ze aan anderen en jezelf bieden.
Of je kiest voor de visie ‘Financieel onafhankelijk en omringd door geliefden’ om vervolgens activiteiten te kiezen die dat overkoepelende doel ondersteunen.

Aandachtspunten

• Begin met je persoonlijke waarden, wat is belangrijk voor jou. Wat kan je hiermee doen, wat heeft je interesse, niet noodzakelijk een passie, waar wil je je leven aan wijden.

• Kies voor ‘echte oplossingen’ en niet voor verzonnen oplossingen die leuk lijken maar geen structurele problemen aanpakken. Familie en vrienden die zeggen ‘leuk’ of ‘geweldig’ zijn fijn maar niet objectief. Wat mensen ervoor over hebben om jou te steunen of je producten of diensten af te nemen is een betere maatstaf.

• Focus op wat je wel wilt, niet op wat je wil vermijden.

• Wees creatief en waar mogelijk origineel, richt je niet op een veilige middelmaat maar op een unieke expressie van jouw karakter en persoonlijkheid.

• Overweeg extreme uitdagingen als BHAG’s, Big Hairy Audacious Goals voor tomeloze ambitie en uitdagingen. Maar klein beginnen om te leren kan nooit kwaad.

• Laat je niet beperken door huidige vaardigheden maar neem de uitdaging aan om nieuwe dingen te leren om je visie uit te kunnen voeren. Je bent nooit helemaal ‘klaar’ om te beginnen maar je kan er wel voor kiezen om NU te beginnen.

• Zet beperkende overtuigingen opzij want ‘Ik kan dit (vast) niet’ is dodelijk voor het realiseren van je visie. Waar een wil is, is ook een weg te vinden.

• Ga er niet vanuit dat je verplicht bent om je visie helemaal op eigen kracht uit te voeren. Vraag om samenwerking met anderen en leer van hen. Ga ervan uit dat er altijd mogelijkheden zijn om de kennis en de vaardigheden van anderen te benutten om je visie uit te voeren. Gebruik bij voorkeur geen manipulatie maar wel de feiten en argumenten die jou overtuigden om je visie te formuleren.

• Geef ook aan wat je er voor over hebt om je visie uit te voeren! Tegenover alles waar je ‘Ja’ op zegt staan noodzakelijk ook veel dingen waar je ‘Nee’ tegen moet zeggen.

Cyclus

Let op de (traditionele) cyclus van je leven: Leren (investeren), Opbouwen (verdienen), Nalatenschap (opbouwen) en de Gouden jaren (pensioen). Maar deze fases zijn niet strak gescheiden.

• Je doet er goed aan om je leven lang te blijven leren, kennis tot je te nemen en lessen te trekken uit je ervaringen (en fouten).

• Door kennis en ervaring kan je veel langer dan alleen tijdens je carrière verdiensten hebben. Ook buiten of na een vaste baan kan je kennis en vaardigheden delen. Idem met een passief inkomen (onafhankelijk van het aantal uren dat je in je werk steekt), vaak in eerste instantie naast je werk uit interesse in een onderwerp. Het is doorgaans nodig om veel tijd te investeren om er jarenlang profijt van te kunnen hebben.

• Ook een nalatenschap kan je over je hele leven opbouwen in materiële en immateriële zaken. Je kan investeren in bezit of in relaties. Beiden kunnen van veel waarde zijn voor jou en je naaste kringen.

• Met (traditioneel) pensioen hoef je in principe niet als je actief dat wil blijven doen wat bij je visie past en waar je plezier in hebt. Sommigen gaan heel vroeg met ‘pensioen’ doordat ze financieel onafhankelijk zijn met meerdere stromen van inkomsten. Daardoor kunnen ze een groot deel hun leven wijden aan goede doelen of steun aan familie en vrienden.

Werken aan je visie

Je visie formuleren kan een pittige taak zijn als je er nog nooit over nagedacht hebt.

Het doorloopt een proces van research, nadenken, evalueren, prioriteiten afwegen en aanpassen. Uiteindelijk komt hieruit een samenvatting die van een enkele zin tot een halve bladzijde lang kan zijn. Elke visie is verschillend maar een ‘contract’ van 5 kantjes heeft teveel mitsen en maren.

Het beste moment om een boom te planten was 20 jaar geleden. Het op één na beste moment is Vandaag!

Het doel is om jezelf helderheid te geven over de afwegingen die je wilt maken. Pas in een latere fase kom je tot het afleiden van specifieke en actiegerichte doelstellingen die je verder kan uitwerken tot meer concrete plannen.

• Wat heb je er voor over om je visie te bereiken? Een ambitieuze visie vergt een aanzienlijke inspanning (planning en uitvoering) en zelfs offers om de gestelde doelen te bereiken

• Een Vision board kan helpen als een visuele voorstelling van je levensdoel. Na het formuleren van de visie kan het vision board een constante aanmoediging blijven. Beperk het bij voorkeur niet tot materiële doelen. Huisje-boompje-beestje is geen levensdoel maar een veilig tehuis voor je gezin is dat wel. Zie ook voorbeelden.

• Het formuleren van je visie creëert doorgaans ook een gevoel van urgentie. Je weet wat je wilt, je weet welke richting je op moet en wat je ervoor op moet geven. Plat gezegd geeft je Visie of Missie je een beetje ‘peper in je reet’. Ongemakkelijk maar je kan niet langer stil blijven zitten…

• Zie jezelf als de enige persoon die verantwoordelijk is voor het realiseren van je visie. Anderen kunnen obstakels opwerpen – zowel in medewerking of tegenwerking – maar jij bent de enige die verantwoordelijk is voor het wegnemen of omzeilen van die hindernissen door inzet of overtuigingskracht. Dat heeft meer met flexibiliteit te maken dan met het doordrammen over je visie.

• Stel de juiste prioriteiten. Kies zaken die een verschil maken en alle andere taken makkelijker maken. Zoek flow en maak voortgang.

• Accepteer dat het nastreven van je visie ook minder prettige aspecten zal hebben waar je jezelf doorheen zal moeten slaan. Als iets makkelijk is… dan deed iedereen het.

• Deel je visie met mensen die jou goed kennen en die je vertrouwt. Vraag hen of de visie bij je past en of het hen haalbaar lijkt. Hun oordeel is echter nooit een veroordeling. De uiteindelijk keuze is aan jou want het is jouw visie over jouw leven.

Het allerbelangrijkste is om NU je visie uit te gaan voeren.

Met of zonder levensvisie door het leven

Zonder een heldere visie ben je niet per definitie ongelukkig maar je weet mogelijk nog niet precies wat je wil. Blijf erover nadenken, maak er desgewenst maandelijks tijd voor en experimenteer met zaken om erachter te komen wat interessant en uitdagend is.

Pas op voor de valkuil ‘ik ben pas gelukkig als ik mijn visie heb uitgevoerd’ want dat is vrijwel altijd een deceptie. Probeer een manier te vinden om je gelukkig te voelen terwijl je werkt aan je visie. Zie de gelegenheid om aan je visie te werken als een geschenk.

Je visie kan een passie worden terwijl je werkt aan de realisatie ervan. Pas op voor obsessie met een stevige dosis realisme. Werk eraan met plezier en voldoening.

Je visie levend en actueel houden

Als je een visie statement opgesteld hebt, neem het dan dagelijks door om het in te laten zinken dat je dit echt graag wilt. Draag het altijd bij je en lees het na op momenten dat je onzeker bent of als er tegenslagen zijn. Maar ook bij successen kan je de visie weer eens doornemen en jezelf belonen voor het invullen van delen ervan.
Na een aantal weken kan je overschakelen op het wekelijks doornemen van je visie statement.

Tijdens je visie-sessies kan je het volgende doen.

• Controleer je visie op aansluiting bij je waarden. Je waarden kunnen veranderen onder invloed van wat er in je leven gebeurt, met name v.w.b. hun onderlinge belangrijkheid.
• Blijf je afvragen waarom je visie belangrijk voor je is, met name je intrinsieke motivatie (voor jezelf en niet voor anderen) om het als levensdoel te stellen.
• Leg vast wat je dagelijks/wekelijks moet doen om naar het doel van je visie toe te werken.
• Leer constructieve gewoontes aan om aan je visie te werken, alleen op wilskracht red je het niet.
• Probeer vanaf je visie terug te plannen naar nu. Wat is er nodig om je visie werkelijkheid te maken. In het proces van planning werk je deze aanpak in verschillende fases uit met meer detail voor de korte en middellange termijn (Stephen Covey, Begin with the end in mind).

De mooiste visie bestaat uit bijdragen die je met plezier doet. Dat kan een roeping zijn, maar ook een stevige hobby. Plezier hebben tijdens de vervulling van je visie maakt je meer gelukkig dan geluk nastreven als resultante van het bereiken van doelen.

Nog geen visie?

Wacht niet op ‘helderheid’, probeer wat uit wat bij je waarden en interesses past. Probeer iets te leren dat je nodig kan hebben om een visie uit te voeren. Basisvaardigheden als schrijven, analyseren en omgaan met middelen (gereedschap zowel fysiek als virtueel, kennis van digitale technieken, etc.) zijn zelden verspilde tijd.

“We must get this vision thing under control” – George W. Bush (geen visie dus!)

Als je niet weet wat je mogelijkheden zijn, vraag dan aan anderen welk potentieel zij in jou zien. Afwachten tot er zich een gelegenheid voordoet is als in de regen zitten wachten tot de zon weer gaat schijnen. Zet een plu op en neem kennis tot je, ontwikkel je om beter op gelegenheden voorbereid te zijn.

Als je teveel beperkingen ziet, dan ontbreekt de moed om eraan te beginnen. Accepteer geen grenzen, ‘Out of the box’ denken werkt het beste zonder beperkingen (‘There is no box’). Durf wat uit te proberen. Wees niet bank om vragen te stellen. Durf om steun te vragen. Blijf niet zitten in het hokje van je beperkingen die je ziet in jezelf en je omgeving. Je hebt altijd het vermogen om jezelf te veranderen en de omgeving te zoeken waar je wel kunt floreren. Durf fouten te maken! Durf te leven! Leef!

Conclusie

Het formuleren van een visie is geen verplichting maar is een mooie gelegenheid om na te denken over wat jij als unieke persoon kan bijdragen aan de wereld. Het kan en mag. Het kan je wat leren over jezelf en wat de wereld jou te bieden heeft en wat je daarmee kan bereiken.

Ga ervoor! Groei, ook tegen de verdrukking in!