Intelligentie en slimheid is niet altijd te vinden in dezelfde persoon, laat staan op het zelfde moment.
WellNed
Waarom gedragen intelligente mensen met een goede opleiding en inkomsten zich toch soms dom? Ze kunnen briljant zijn in hun werk, maar daarnaast vreemde flaters slaan waardoor je aan hun gezond verstand begint te twijfelen.
Aan de andere kant zijn er mensen met een beperkte opleiding en intelligentie die slim omgaan met de mogelijkheden die ze hebben. Ze lijken sommige dingen niet goed te begrijpen maar weten wel precies waar Abraham de mosterd haalt (in Zaandam?). Soms is het maar net hoe je je vermogen of je beperkingen gebruikt.
Hoe intelligent en hoe slim ben jij? De meeste mensen denken dat ze ‘goed genoeg’ zijn, maar vreemde verhalen in de media (lekker aangedikt) zetten je toch aan het denken. Herken jij jezelf weleens in die uitglijders, komen die door falen in intellect of slimheid of een beetje van beide?
Het verschil tussen intelligentie en slimheid zit niet alleen in wie je bent, maar in hoe je denkt en handelt. Uiteindelijk is het de combinatie van deze twee eigenschappen en de timing ervan die je functioneren bepalen.
Mark Twain was een geweldige schrijver en humorist. Maar hij maakte zich soms erg druk over de mening van anderen. Gelukkig was hij slim genoeg om zijn vuurspuwende brieven aan zijn vrouw te laten zien, waarop hij vaak het advies kreeg: “Deze moet je maar niet versturen”. Nog slimmer was het dat hij haar oordeel op waarde schatte!
Wat is intelligentie?
IQ is een maatstaf voor intelligentie aan de hand van standaardtesten. De score is in vergelijking met anderen, waardoor het resultaat gezien kan worden als “eenoog is koning in het land der blinden”.
De IQ-score is een gemiddelde met cultureel vooroordeel. Moderne mensen scoren absoluut hoger op de IQ-schaal, maar het gemiddelde is altijd 100. Hoe hoger je scoort is een maatstaf voor je vermogen om complexe situaties door te denken.
Er zijn door de jaren de nodige andere Q’s bij gekomen, van emotionele tot sociale intelligentie. Alleen goed kunnen denken en redeneren is onvoldoende voor het functioneren als een ‘goed mens’. Daar zijn veel meer ‘tinten grijs’ voor nodig.
Zijn we intelligenter door hogere opleiding, of wordt die theorie de laatste decennia ondergraven omdat altijd beschikbare online informatie ons dommer lijkt te maken? Gebrek aan opleiding (langer maar niet beter) en opvoeding (te weinig begeleiding en sturing) geven soms bizarre lacunes in de perceptie van de realiteit aan.
Hulp van AI?
Een goed geformuleerde vraag aan een AI geeft een breder antwoord dan je eigen kennis. Maar het blijkt dat je opleiding en je basisintelligentie bepaalt hoe goed en inzichtelijk de vragen zijn die je stelt.
De kwaliteit van die vragen en het interpreteren van de antwoorden wordt belangrijker dan wat je uit je eigen hersens kan persen. Daarmee gaan we in de richting van ‘Augmented Intelligence’ met aanvulling van menselijke vaardigheden zoals intuïtieve slimheid door AI’s.
Wie kan daar het beste gebruik van maken?
Helaas lijkt daardoor het gelijke speelveld waarop vrijwel iedereen over dezelfde informatie kan beschikken toch weer de nodige hobbels te krijgen.
Intelligence is not about how much you know, it’s about how much you understand.
Dan Koe
Intelligente en domme fratsen
Soms worden zelfs slimme mensen verleid door ‘buitenkansjes’ van phishers en scammers. Nuchtere mensen zien die aanbiedingen als te mooi om waar te zijn, dus niet slim om erin te trappen.
De vreemde fratsen van Elon Musk zijn vreemde vriendje Donald Rump zijn een goed voorbeeld van opvallende uitschieters in intelligentie, domheid en ego. Hun doelen zijn vreemd en de middelen om die te bereiken zo mogelijk nog vreemder. Maar het zegt ook het nodige over de intelligentie en de slimheid van hun respectieve achterban.
Wat is slimheid?
Slimheid is nog niet objectief meetbaar. Welke intelligente onderzoeker waagt zich eraan? 😉
Slimheid betekent meestal snel een (eenvoudige) oplossing zien, door creativiteit en om-een-hoekje (lateraal) denken, door constructief gebruik van beperkte middelen. Typisch slimme oplossingen zijn achteraf te beredeneren maar ontstaan meestal niet door logische afwegingen. Slimheid lijkt meer op intuïtie en onderbuik gevoel.
- Slim zijn is bijvoorbeeld een probleem omdraaien. Door een kudde schapen rijden die de weg blokkeren heeft het risico op slachtoffers. Zet de auto stil en laat de herder de schapen langs je auto leiden. Daarna kan je verder.
- Slimme mensen zijn vaak praktijkmensen. Ze hebben binnen hun werkgebied inzicht en ervaring en gebruiken die goed. Daar hebben ze geen algemene opleiding voor nodig. Met gezond verstand en flexibel denken kom je een heel eind. Maar wanneer ze het totaalbeeld niet kunnen zien, dan kunnen hun slimme oplossingen ze op termijn in de problemen brengen.
- Oplichters maken misbruik van de gretigheid en naïviteit van hun slachtoffers. Is de crimineel slim of de opgelichte persoon dom? Of is het intelligente psychologische oorlogsvoering? En uiteraard is er een gebrek aan moreel fatsoen bij het plukken van goedgelovige mensen die zich een financiële aderlating niet kunnen permitteren?
Boerenslimheid
Spreekwoordelijke boerenslimheid komt niet voort uit opleiding maar uit nuchterheid, argwaan en logisch denken.
- De eenvoud ervan lijkt aantrekkelijk en leent zich voor volksmennerij zoals bij de laatste verkiezingen.
- Argwaan maakt het gevaarlijk bij ‘ons en hullie’ denken, waardoor alles wat vreemd is (niet van de groep), ook verdacht is.
- Als laatste is logica zonder gevoel een valkuil zonder moreel vangnet.
Conclusie
Someone with half your IQ is earning 10x more than you because they aren’t smart enough to doubt themselves.
Ed Latimore
Twijfelen aan je vermogen om iets te bereiken, ongeacht je intelligentie, is vaak een belangrijke reden voor het niet bereiken van je doelstellingen. Erger is dat je jezelf daar vervolgens de schuld van geeft. Niet slim!
Wat is een gulden middenweg?
Neem intelligente beslissingen op de lange termijn. Combineer die met flexibiliteit en slimheid om in te springen op actuele ontwikkelingen.
Een intelligente en slimme manier om jouw doelstellingen te realiseren, is een open mindset en bereidheid om te leren en te groeien.
It is not the strongest or the most intelligent who will survive but those who can best manage change.
Leon C. Megginson
