Een aanleg of talent hebben is gaaf, maar het is hoofdzakelijk een potentieel. Het is niets anders dan het vermogen om iets sneller of makkelijker te kunnen leren, niet iets dat je zonder inspanning moeiteloos beheerst. Dat laatste lijkt wel vaak zo voor de buitenwacht. Degenen die (arrogant) vertrouwen op hun talent zonder inzet voor groei komen meestal bedrogen uit.
Hoe je een aanleg of talent ontwikkelt tot een echte kracht of een bijzonder vermogen is een belangrijke stap. Zonder inspanning en groei blijf je meestal steken op een middelmatig niveau.
The purpose of life is to discover your gift.
The work of life is to develop it.
The meaning of life is to give your gift away.
David Viscott
Als ik persoonlijk van iemand te horen krijg “Goh, jij hebt zoveel talenten omdat je zoveel verschillende dingen (goed) doet”, dan gaan mijn nekharen altijd wat omhoog. Dat is geen kwestie van aangewaaid talent, maar van hard werk, veel fouten maken en er hopelijk genoeg van leren. Zwoegen is, met de juiste strategie en voldoende bescheidenheid, beter dan vertrouwen op ‘geschonken’ talenten.
Motivatie en plezier
Een belangrijke drijfveer om je talent verder te ontwikkelen is de betekenis die het aan je leven kan geven. Niet om status te winnen of populair te zijn, maar wat je aan waarde voor anderen kan leveren. Voor je prestaties mag je vervolgens best een passend tarief rekenen – wat strookt met de waarde voor de klant – want alleen de zon gaat voor niets op.
Het imago van de ‘verhongerende kunstenaar’ is anekdotisch en niet zelden met een postume doorbraak. Maar het is beter om voor de kwaliteit van je diensten een redelijke vergoeding te vragen. Wil de consument dat niet, dan zal die moeten leven met de middelmatigs tot slechte kwaliteit van een goedkope beunhaas. Goedkoop is zelden echt duurzaam.
Het is aan te raden om allereerst intrinsiek plezier te beleven aan het gebruik van je gave. Het willen doen moet uit jezelf komen. Als je het niet fijn vindt om te doen en er steeds beter in wil worden, dan gebruik je de aanleg op den duur met tegenzin. Dat gaat ten koste van je stemming en je motivatie. Uiteindelijk zal de kwaliteit van je prestaties daardoor teruglopen.
Betekenis en spiritueel
Viscott doelt er met de bovenstaande uitspraak op dat je het ontwikkelen van je gaven kan kiezen als een doel van je leven. Dit is in lijn met de spirituele boodschap van meerdere religies dat wij op aarde zijn om te leren. De consequentie is dat onze ziel in het hiernamaals of een volgend leven daardoor een nog beter wezen kan zijn. Maar het lijkt constructiever om al in dit leven iets zinvols met je levenslessen te doen.
Our prime purpose in this life is to help others.
And if you can’t help them, at least don’t hurt them.
Dalai Lama
De uitspraak van de Dalai Lama doet denken aan de Hippocratische eed ‘richt geen schade aan’ (do no harm). De kanttekening is dat de farmaceutische industrie lak lijkt te hebben aan dat principe, zonder de zegeningen van de moderne geneeskunde te ontkennen.
Ontwikkelen en waarde leveren
Er zijn verhalen te over van zeer gewaardeerde mensen (zoals sommige sporthelden) die door noeste inzet een beperkt talent hebben ontwikkeld.
De term ‘overnight success’ van mensen die ‘plotseling’ doorbreken zijn in de media sterk verdraaid. Meestal is het een kwestie van vallen en opstaan, net 1 keer vaker het laatste. Dat is meestal de echte basis van succes.
Je moet veel over hebben voor erkenning. En vervolgens doet de pers dat af als ‘getalenteerd’. Anderen denken vervolgens: “Dat probeer ik ook eens…”. Tja!
Voorbeelden:
- Mozart was een ‘wonderkind’ maar oefende zoveel achter de piano dat hij er vergroeiingen aan zijn handen aan overhield. De aanleg had een kadaverdiscipline nodig om het potentieel van zijn talent te benutten. Zijn obsessie met muziek leverde resultaten op waar wij eeuwen later nog dankbaar naar luisteren. Maar zonder gedreven ontwikkeling en extreem doorzettingsvermogen had hij nooit zoveel bereikt.
- Michael Jordan, een van Amerika’s grootste basketballers, werd afgewezen voor zijn schoolteam omdat men zijn talenten als ondermaats inschatte (oeps!). Alleen door heel, heel veel te trainen, uren en avonden alleen met een bal en een basket, ontwikkelde hij zich als de speler die enorme successen had en teams inspireerde. Maar als de zoveelste interviewer naar talent en succes vroeg, dan zei hij vaak “Weet je hoe vaak ik gefaald heb en mijn team in de steek gelaten heb?”.
- Ook bij extreem succesvolle diensten als Instagram en Slack kan je constateren dat ze niet zomaar een ‘overnight success’ waren. Instagram was een rommeltje aan functies tot het teruggebracht werd tot de essentie van foto’s delen en uiteindelijk veel verder groeide. Slack was een intern communicatieprogramma voor een project totdat men het lanceerde als apart product en zich ontwikkelde tot wat het nu is. De potentie was bij beide functioneel aanwezig, maar door hard werk – en goede marketing – werd het potentieel omgezet in waardevolle en gigantisch succesvolle diensten.
Schenken en tegenprestatie
Uiteindelijk ‘schenk’ je je gaven aan de maatschappij. Niet per definitie gratis, maar door er dingen mee te doen die voor anderen waarde vertegenwoordigen waarvoor je goed betaald mag krijgen.
Zie ook het oorspronkelijk Japanse begrip Ikigai, doen wat je fijn vindt, wat je goed kunt, waar behoefte aan is en waar je voor betaald kan krijgen. Die vier voorwaarden moeten – voor jou persoonlijk – de juiste balans hebben.
Eerst investeren in jezelf, je kwaliteiten en vermogens. Als dat waarde heeft voor anderen, in grote en kleine zaken, dan is dat de basis voor succes maar helaas geen garantie. Slaag je volgens je eigen criteria voor succes, dan mag je dankbaar zijn dat je het – met plezier – mag doen. Mooi toch!