Op een gegeven moment beslis je dat je ongezonde en onvolwassen fases in je leven wilt ontgroeien. Dan is de eerste vraag vaak “Wat kan ik het beste of het eerste veranderen?”. Oftewel, aan welke eigenschappen kan ik het meest effectief werken?
Zie de Fundamenten van persoonlijke groei.
Meestal richt de aandacht zich eerst op de tekortkomingen die je in jezelf ziet of die je omgeving als ‘problemen’ aangeeft. Maar groeien is meer dan fouten wegpoetsen. Het is veel effectiever om je sterke punten te ontwikkelen en daarmee je – vaak grotendeels vermeende – tekortkomingen te compenseren.
Drie belangrijke eigenschappen waar je aan kan werken zijn de volgende:
1. Karakter en levenshouding
Een ‘beter mens’ is iemand die beter in zijn/haar vel zit en een goede verstandhouding heeft met de directe omgeving. Dat bereik je allereerst door te werken aan je karakter. Vraag jezelf welke waarden belangrijk voor je zijn, maak die onderdeel van je karakter en gedraag je daar naar.
Gooi het roer om als je bv. een negatieve instelling hebt waarbij alles een probleem is en je vaak een slachtofferrol aanneemt. Problemen zijn er om stap-voor-stap opgelost te worden. Lukt het je niet alleen, vraag dan om hulp en blijf vragen. Slachtoffers denken vaak dat ze met een bord ‘Schop Mij’ op hun rug rondlopen waarvan te veel mensen gebruik maken. Vertel jezelf dat er ‘Kan ik helpen?’ op het bord staat en binnen de kortste keren ziet je wereld er anders uit.
Investeer tijd in het bestuderen van psychologie en filosofie om karaktervorming te bereiken en een andere levenshouding te ontwikkelen.
2. Goede en slechte gewoontes
Door meer goede gewoontes aan te leren, verklein je meestal vanzelf de invloed van je slechte gewoontes. Meer bewegen en stevig door blijven drinken en roken, sluiten zich vanzelf uit. Urenlang scrollen door Social Media past niet bij iemand die verlangt naar echte betrokkenheid met het welzijn van anderen. Leer om de dingen te ontgroeien die geen bijdrage leveren aan je verbetering.
Gewoontes aanleren is geen 1-januari voornemen met een ‘alles of niets’ instelling, maar een stapsgewijs proces. Elke dag werk je aan het opbouwen van positieve gewoontes door kleine winsten (op jezelf) te boeken en geleidelijk nieuwe gewoontes toe te voegen. Te veel en te snel aanpassen zorgt meestal voor overbelasting.
Het leven is een marathon en je voorbereiding is niet om van bankhangen direct over te schakelen naar 10 km hardlopen per dag. Dan lig je al snel in de kreukels en komt er weinig terecht van je goede voornemens. Begin zo klein mogelijk waardoor het bijna moeilijk is om de nieuwe gewoonte een dag te verwaarlozen.
3. Waardevol leven
Groeiers stellen vaak als doel ”Ik wil niet langer ongelukkig zijn” of “Ik wil gelukkig worden”. Met de eerste doelstelling begin je vanuit een negatieve instelling en met ‘worden’ plaats je het doel in een onbestemde toekomst.
Het is beter om te stellen ”Ik BEN vanaf vandaag een beter mens door mijzelf meer positief op te stellen”. Stel kleine doelen, behaal succesjes en vier ze. Consistentie en voortgang motiveren het beste. Wachten op motivatie is passief “busje komt zo” spelen en geeft alleen teleurstellingen.
Maak voor jezelf zo duidelijk mogelijk welke waarde als mens jij aan de maatschappij wil en kan leveren. Doe dat niet met de knorrige instelling “Ik moet waarde leveren (om erkend te worden)”. Werk vanuit de inspiratie “Ik mag waarde leveren met activiteiten en doelen die ik persoonlijk waardevol vind”. Zoek dingen die je met plezier en interesse kan doen. Alle begin is moeilijk en soms duurt het lang voordat je vaardigheden op het niveau zijn om erkenning te krijgen. Kies jouw doel en ga ervoor!
Groeien is een continu proces
Groei door stapjes en stappen naar je doel te nemen. Wie niet waagt, die niet wint! De kans op mislukken vervang je door ‘winnen of leren’. Des te meer je leert – met een beetje lef -, des te beter zijn je kansen op winnen of voortgang te maken. Soms moet je een stap terug doen of zelfs twee, maar daardoor leer je omwegen en doorsteekjes. En je leert om door te zetten en je niet te snel te laten ontmoedigen.
Blijf in jezelf en een betere toekomst geloven en werk er actief aan. Het ontgroeien slechte gewoontes en negatieve gedachtepatronen is een continue proces. Stel realistische doelen voor de persoon die je over een maand, een jaar, 5 jaar en langer wil zijn. Gedraag je vanaf dag 1 als de persoon die je kan zijn. Je potentiële toekomst kan een grote groei-impuls zijn omdat het niet de beperkingen kent van je huidige situatie.
Vraag jezelf aan het einde van elke dag af in je persoonlijke journaal:
- Wat ging er goed?
- Wat kan beter en wat kan ik ontgroeien?
- Wat heb ik geleerd en wat doe ik met die les?
Je bent nooit te oud om te groeien…
