Er zijn veel boeken geschreven over het stellen van doelen (Goal setting), maar veel ervan zijn gericht op het runnen van projecten. Om doelgericht resultaten te boeken bij het werken aan jezelf via Persoonlijke Groei (PG) is het beter om een process van constante (kleine) verbeteringen te gebruiken.
Resultaat is zelden een eindstation
Een ‘eind’-doel is meestal een begin van een volgende fase. Een diploma aan het einde van een studie is een doel. Idem het behalen van een promotie. De valkuil is dat het geen momenten zijn, waarop je ‘klaar’ bent, het feest begint pas! De meeste resultaten zijn een opstap naar een volgende fase.
Dat houdt ook het risico in dat met het behalen van het doel, je geneigd bent om even uit te blazen. Maar direct daarna dient het volgende doel zich al aan. Never a dull moment! Uiteindelijk geeft een eindeloze reeks resultaatgerichte doelen stress.
Een concreet einddoel stellen motiveert meestal voor een korte tijd en vergt constante herinnering en discipline. Vaak is het einddoel te groot om te overzien. Pure positiviteit en wilskracht om einddoelen te bereiken werkt niet als instelling. Opmerkingen als “Je moet het woord onmogelijk uit je woordenboek schrappen” dragen inhoudelijk niets bij. Ook het stellen van concrete doelen is niet zaligmakend. De zogenaamde SMART methode (specifiek, meetbaar, haalbaar, realistisch en tijdgebonden) helpt om duidelijkheid te geven over de doelen. Het mist een proces om ze toe te passen.
De toevoeging ER (smartER) is wenselijk en slaat op de twee toegevoegde stappen, Evaluate (beoordelen van resultaten) en Re-adjust (bijstellen waar nodig). Nog beter is om het dagelijkse gedrag te definiëren dat nodig is om de doelen te bereiken.
Consistentie is duurzamer dan doelgericht
Een alternatieve benadering is om procesgericht te werken. Je werkt dan wel aan het einddoel, maar in plaats van stug doorploeteren richting einddoel werk je aan de manier waarop je doelen behaalt. De consistentie van een gelijkmatige inspanning en routines wint het meestal van sprints naar deadlines.
In plaats van alles in detail te plannen, bepaal je hoeveel werk je elke dag moet verzetten. Dat werk wordt je proces. Het vergt veel minder wilskracht om elke dag de gewoonte te hebben om te werken aan je doelen, dan op het laatste moment de schouders eronder te (moeten) zetten.
Regelmaat geeft minder stress en vaak ook een beter resultaat. Degenen die claimen beter onder wat druk te kunnen werken, houden meestal zichzelf voor de gek en missen de consistentie om met regelmaat kwaliteit te leveren.
Het is betrouwbaarder om als doel te nemen jezelf en je manier van werken stelselmatig en meetbaar te verbeteren. Elke dag, week en maand een aantal procenten beter geeft spectaculaire resultaten. De ‘samengestelde rente’ van steeds verbeteren tikt aan! Je bent doelgericht maar je hebt het ritme van je processen om voortgang te blijven maken.
Het is een bewezen aanpak om steeds weer een beetje beter te zijn, trots te zijn op je voortgang (dat op zich al motiveert om vol te houden), en volhouden op een haalbare en duurzame manier.
Ontwerp doelgericht processen
Door doelstellingen te implementeren als een proces, maak je de aanpak duurzaam. Je schakelt wilskracht en piek-inspanningen uit en vervangt ze door routines en gewoontes. Doelgericht werken is geen kwestie van alleen discipline van maar duurzame werkprocessen.
- De motivatie om te studeren vervang je door elke dag een uur of meer te studeren. Nieuwe informatie ‘s ochtends vroeg doornemen, bv. na een wandeling of andere inspanning die je energie geeft en goed wakker maakt. Vervolgens in de middag of avond je notities redigeren en je kennis testen. Al zou je voor een deeltijdstudie maar een half uur in zowel de ochtend als de avond reserveren, dan is dat 5-6 uur per week. Dat is veel beter dan 5-6 uur in het weekend doorblokken (sprint) tot je suf bent.
- Een boek over een uitdagend onderwerp lezen kan taai zijn. Maar lees je elke ochtend een half uur of luister je dezelfde tijd naar de audioversie tijdens het forenzen, dan ben je er met die regelmaat redelijk snel doorheen. Idem met het schrijven van een langer rapport of zelfs een boek. Elke dag ergens aan werken is makkelijker dan sprints ‘omdat je anders geen tijd hebt’.
- Werken aan je conditie kan je proberen te doen in het weekend. Dan loop je het risico om op maandag met een blessure naar je werk te hinken. Door elke dag een half uur te wandelen, fietsen, hard te lopen, oefeningen te doen, etc. bereik je (bijna) op de automatische piloot hetzelfde resultaat. Door de vaste gewoonte is het werken aan het doel geen grote opgave meer, maar een regelmaat die geen (mentale) moeite meer kost.
Een procesgerichte aanpak met goede gewoontes is een eenvoudiger manier om op koers te blijven. Door elke dag gezond te eten en voldoende te bewegen, kweek je een gewoonte die je op gewicht brengt. Dat blijft doorwerken als je het oorspronkelijke kwalitatieve doel (streefgewicht) hebt bereikt. Dit is jouw ‘proces’ om af te vallen, een lifestyle i.p.v. een tijdelijk dieet.
Denk eens na over een proces dat je zelf kan ontwerpen voor het bereiken van een doel. Daarin kan je ook inbouwen dat je het bereikte niveau ook duurzaam vasthoudt.
Geen plan, geen richting, geen resultaat
Wat als je alleen blijft focussen op het eindresultaat? Wel doelgericht maar zonder houvast anders dan deadlines en resultaten. Zonder een planning om er regelmatig aan te werken blijft het bij verlangens. Dan bouw je vaak stress in en is het hollen of stilstaan.
Ook al stel je concrete deadlines, dan zal je nog met regelmaat moeten werken aan het bereiken van die tussenstappen. Je bent al goed bezig, als je voor het lopen van een (halve) marathon een plan maakt om elke week 1 kilometer langer te lopen. Doe je elke dag iets, dan is het opvangen van een dag zonder werken aan je doel te corrigeren. Pas wel op dat het geen 2 of 3 dagen worden, want dan raak je uit het ritme.
Met regelmaat ben je onstuitbaar. Ga ervoor!
