PERMA – geluksformule

Is er een formule waarmee je geluk kan programmeren? Was het maar! Zo makkelijk gaat dat niet. Door de eeuwen zijn vele versies van een geluksformule verkocht door allerlei malafide figuren. Meestal door het rondreizende handelaars die er op uit waren om goedgelovige lieden het geld uit de zak te kloppen. Het leek allemaal zo mooi, maar de formule toepassen bleek telkens het probleem.

Martin Seligman, de godfather van de Positieve Psychologie, heeft een model opgesteld dat de elementen beschrijft waaraan de meeste mensen die ‘gelukkig’ leven voldoen. Hiermee wordt je niet vanzelf gelukkig maar het geeft aan welke aspecten van je leven aandacht vergen om geluk te kunnen ervaren. En dan geen geluk in de zin van een eindresultaat maar als een intense tevredenheid met je manier van leven.

Seligman’s P.E.R.M.A. model voor “geluk”:

• Positive Emotion (je goed voelen en optimistisch zijn)
• Engagement (diepe verbondenheid en ‘flow’ in wat je doet)
• Relationships (authentieke relaties)
• Meaning (betekenisvol en doelgericht leven, vervulling)
• Accomplishment (een besef van vervulling als mens)

Je bewust zijn van dit model is de eerste stap in het toepassen ervan. Ga steeds terug naar deze basis 5 elementen om ze toe te passen voor alle aspecten van je leven.

Positieve emoties

Optimistisch in het leven staan en je goed voelen zijn belangrijk. Als je het zelfvertrouwen hebt dat je in staat bent om met een constructieve instelling obstakels te overwinnen dan verhoog je jouw kansen op geluk. Stel realistische doelen, ga er van uit dat je deze kan bereiken en focus daar al je aandacht op. Door je bewust te zijn van de potentiële tegenslagen kan je proberen die te vermijden. Succes wordt bereikt door tegenslagen en mislukkingen te zien als leermomenten. Ga met een positieve instelling door en pas je aanpak aan tot je de juiste aanpak hebt gevonden.

Twijfelen aan jezelf is niet bevorderlijk voor je geluk. Pessimisme en een negatieve instelling zijn een remmende invloed op je kans op geluk. Veel pessimisten noemen zichzelf realisten maar de realiteit is vaak nooit zo slecht als ze voorstellen.

Verbondenheid

Voor de meeste mensen is het een kwestie van “werken om te leven” of “leven om te werken”. Geen van beide zijn een instelling die je gelukkig zal maken.

Zoek werk waarmee je een verbondenheid kan voelen. Of pas je instelling ten opzichte van je werk zodanig aan dat je jouw beste kwaliteiten en werklust inzet. Be the best you can be. Opvallend genoeg zijn het soms mensen in laaggeschoolde en ‘vieze’ banen die gewoon een topprestatie leveren binnen hun taakstelling. Ze zijn de beste en de meest effectieve stratenvegers, riool ontstoppers en ongedierte bestrijders van de stad. Ze doen werk waar je geen uitdaging of voldoening zou veronderstelling. Maar ze gaan zo op in hun werk dat ze er verbondenheid mee voelen.

Het is “mijn straat” die ik schoon hou en ik ben er trots op. “Ik ben de enige” die de verstopping kon oplossen en ik ben daar trots op. Bestrijding van ongewenste dieren is “mensen helpen” en onverwachte problemen oplossen en toch van dieren houden.
Aan hun instelling kunnen mensen met nette baantjes en carrières vaak een puntje zuigen.

Verbondenheid en trots zijn op je werk en je inzet voor de maatschappij en je medemens is één van de fundamentele pijlers van de geluksformule.

Relaties

Echte – authentieke – relaties hebben met de mensen om ons heen draagt ook bij aan ons geluk. We zijn super-sociale dieren en zonder relaties kunnen we niet functioneren. Het besef dat het isolement van ouderen bijdraagt aan voortijdig overlijden begint steeds meer te groeien.
In plaats van gezinnen en leefgemeenschappen waarin meerdere generaties samen leven is er steeds meer individualiteit. Het belang van de band van grootouders en hun kleinkinderen wordt vaak onderschat.

Ook tussen buren zijn de relaties vaak ook te oppervlakkig. Extreem zijn de gevallen waarin iemand dagen, weken of maanden dood in huis kan liggen voordat het opvalt. Maar ook het gebrek aan betrokkenheid als mens tot mens speelt ons parten. Je hoeft niet op elkaars lip te zitten om wat contact te houden en interesse te tonen voor de mensen in je directe omgeving. “Beter een goeie buur dan een verre vriend” begint bij sommigen uit de mode te raken.

Op een betrokken manier en met respect met elkaar omgaan, binnen families, gezinnen, straten, buurten en woonplaatsen is een stimulans voor ons welbevinden.

Betekenis

Als je aan mensen vraagt waarom ze op deze aarde zijn dan zullen de meeste mensen alleen de gemeenplaatsen noemen. Om je rol in de maatschappij te vervullen? Werken zodat je in je levensonderhoud kan voorzien? Om plezier te hebben in het leven? “Zorgen voor elkaar” als hoger doel?

Ongeacht de redenen die je spirituele of religieuze overtuiging aandraagt ben je als zelfbewust wezen op deze planeet aanwezig. Maak er dan maar het beste van! Probeer de beste bijdrage te leveren aan de maatschappij binnen je mogelijkheden.

Vaak zien we dat mensen zonder enige betrokkenheid hun werk uitvoeren. Door hun managers worden ze versleten als ongeïnspireerd en niet gemotiveerd. Maar na werktijd vervullen deze ‘losers’ zinvolle functies binnen verenigingen, dragen ze bij aan hun omgeving en zetten zich in voor anderen. In hun dagelijkse werk kunnen ze geen betekenis geven aan hun leven omdat het bedrijfsleven daar veelal geen oog voor heeft. Maar daarbuiten vinden ze zelf manieren om zich als constructieve en positieve mensen te ontplooien. Er zijn manieren om elementen te vinden die bijdragen aan je geluk op de meest uiteenlopende plaatsen.

Vervulling

De betekenis die je bijdrage aan de maatschappij heeft komt tot uiting in het gevoel van vervulling. Dit zijn de resultaten of het niveau wat je hebt bereikt. Niet door je op de borst te kloppen maar door je voldaan te voelen doordat je een zinvolle rol speelt.

Dat gevoel van vervulling kan heel divers zijn. De tevredenheid die je voelt als een klant blijk geeft van diens waardering voor jouw inspanning. Maar ook de voldoening die je hebt als je na hard werken je kinderen ziet spelen binnen een veilige omgeving die jij mogelijk hebt gemaakt. Als je na je pensioen eindelijk je hart kunt uitleven aan een hobby samen met anderen met dezelfde interesse. Of wanneer je financiële zelfstandigheid hebt bereikt en hogere doelen kan nastreven door anderen te helpen in plaats van meer, meer, meer.

Vervulling is wanneer status en aanzien minder belangrijk voor je worden dan je eigen voldoening over een goede prestatie. Alleen of als teamwork.

Presentatie over de P.E.R.M.A. geluksformule

In de onderstaande video legt Seligman zijn model uit.