Daar zit muziek in

Muziek valt binnen het fundament van Cultuur maar is zo’n groot onderwerp dat het deze aparte pagina verdient.

Instrumenten en de menselijke stem brengen klanken voort die bij ons emoties losmaken en niet alleen informatie overbrengen. In eerste instantie zal muziek c.q. ritmisch geluid vaak communicatie zijn geweest om afstanden te overbruggen. Maar geleidelijk is het een cultureel aspect van onze samenleving geworden dat ons onderscheid van de dieren.

Het is een culturele expressie die altijd onderdeel van ons leven heeft gemaakt maar tegenwoordig meer dan ooit. Vroeger vroeg een enkele straathandelaar aandacht voor zijn producten met een mooie aria. Tegenwoordig staat in bijna elke hippe winkel wat muzak aan om de klanten in de juiste sfeer te brengen.

Observaties over muziek

• Het geeft soms rust en evenwicht, maar is soms hard en wild. Iedereen heeft genres waar je van houd en waar je gelukkig van wordt. Zelfs binnen een genre vindt je de ene muziek geweldig en de andere mateloos irritant.
• Het maakt je wakker, windt je op, geeft je energie, laat je alles even vergeten en wiegt je uiteindelijk in slaap. Het motiveert en kalmeert je.
• Stelletjes hebben meestal een liedje die ze “our song” noemen omdat ze het hoorden op het moment dat of in de periode dat ze verliefd werden. Het maakt de gevoelens van die tijd weer bij ze los.
• Vaak is de muziek gecombineerd met tekst die los van de sfeer van de muziek weer andere emoties losmaakt. Songwriters zijn in feite moderne dichters. In plaats van bloemrijke gedeclameerde poëzie wordt de informatie gezongen met meestal instrumentale begeleiding.
• Ritme, melodie en compositie spelen een grote rol hoe we iets ervaren. Hetzelfde liedje vertolkt door een andere artiest kan door verschillen in die elementen heel anders overkomen.
• De meeste mensen ervaren muziek passief en genieten in stilte. Anderen of neuriën of zingen zachtjes mee met de muziek die ze beluisteren. En weer anderen bulderen zo vals als een kraai mee…
• De rondreizende muzikanten van weleer zijn vervangen door elektronen en fotonen die razendsnel via het internet geluiden overbrengen. We krijgen muziek via individuele dopjes op maat geleverd. Maar daarmee missen we helaas vaak de gezamenlijke ervaring van muziek. Gelukkig is er nog steeds genoeg vraag naar live muziek die je met anderen kan delen.

Dit zijn interessante observaties maar muziek speelt een veel grotere rol in ons leven en de maatschappij dan je in eerste instantie zou denken. Muziek is OVERAL!:

• Op radio en tv beginnen programma’s met een fragment dat herkenbaar is en onderdelen van programma’s worden er mee aangekondigd.
• Landen hebben een nationaal volkslied dat bij de meeste mensen een bevestiging is van hun nationale identiteit en emoties losmaakt. Bezoekende staatshoofden worden er mee ontvangen.
• Muziek speelt bij religie en sport een belangrijke rol. Trouwerijen (“Here comes the bride”) en begrafenissen (“My life”) worden er mee omringt.
• Op trein stations en sport stadions klinken tonen om aankondigingen aan te kondigen.
• Computers, telefoons en televisies geven een riedeltje als ze aan- en uit gezet worden.
• Onze telefoons produceren een kakofonie aan bingeltjes en bongeltjes die in feite muziek fragmenten zijn. Sommige mensen gebruiken de eerste tonen van bekende en favorite songs als aankondigingen voor gesprekken en berichten.
• De aandelen markt an Wall Street wordt geopend met een gong.
• In sommige liften wordt muzak gespeeld om mensen te ontspannen. Personen die claustrofobisch zijn of angst voor liften hebben (veel gradaties) worden daarmee op hun gemak gesteld.
• etc.

Stel je eens een wereld voor Zonder muziek!? Een oorverdovende stilte…

Oer geluiden

Drums en grote trommels produceren tonen die in je lichaam door dreunen en niet alleen via je oren waar te nemen zijn.

Disco gebruikt vaak frequenties die het ritme van het menselijk hart benaderen. Daardoor krijgen we een beetje het gevoel dat we weer in moeders buik luisteren naar haar hartslag.

Toondoof genieten

Sommige mensen hebben toondoofheid of amusie. Maar toch kunnen ze enorm genieten van muziek. Alleen hun omgeving iets minder als ze besluiten om enthousiast mee te zingen maar vaak zo vals als een kraai.

Opvallend genoeg blijkt amusie ook samen te gaan met een onvermogen om de sfeer van een stem goed in te schatten. Met een gezicht en gebaren erbij zal de toondove zich kunnen redden maar met alleen een stem (telefoon) maken ze niet zelden een verkeerde inschatting van sommige opmerkingen.
Verder kunnen ze soms geluiden moeilijk thuisbrengen en schrikken er van terwijl voor mensen die wel tonaal zijn de oorzaak van een geluid sneller duidelijk is.

Muzikaal maar geen muziek

Walvissen en vogels kunnen prachtig ‘zingen’ maar het is geen muziek zoals wij mensen die produceren en ervaren. Vogels maken met hun instinctieve composities toch geen muziek. Het is ‘alleen maar’ biologisch geprogrammeerd hoewel wij er wel heel spiritueel naar kunnen luisteren.

Maar ze kunnen wel leren om geluiden na te bootsen. Zelf zo erg dat sommige vliegende imitators mensen gek maken met riedeltjes die ze van telefoons overgenomen hebben. Zelfs de sluiter geluiden van camera’s worden door sommige soorten perfect nagebootst. Sommige papegaaien kunnen liedjes leren zingen en hoewel ze heel intelligent zijn is dit van een andere orde dan menselijke muziek.