Transcend, Maslow voorbij zelfontwikkeling – Scott Barry Kaufman

Psycholoog Scott Barry Kaufman schreef Transcend over het leven en het werk van de grote humanistische psycholoog Abraham Maslow (1908-1970). Dit betreft met name het ‘logische’ vervolg op zelfactualisatie waar de titel van het boek op duidt, overstijging en onbaatzuchtigheid. Gezaghebbende collega’s oordeelden dat “dit het boek is waar wij allemaal op hebben gewacht”. Het is een ode aan de nalatenschap van Maslow die te vroeg op 62-jarige leeftijd overleed terwijl hij nog volop aan het werk was.

De erfenis van Maslow bevat indrukwekkende inzichten over de menselijk geest en onze drijfveren. Het begrip ‘motivatie’ heeft Maslow altijd al bezig gehouden. Maar vooral hoe we als mensen meer kunnen worden, de beperkingen van ons ego kunnen overkomen. Daarmee leggen we de basis voor wezenlijke bijdragen aan de maatschappij op meerdere niveaus.

Kaufman heeft volledige toegang gekregen tot het privé archief van Maslow. Uit niet gepubliceerde artikelen bleek hoe Maslow worstelde met sommige zaken en hoe zijn inzichten zich ontwikkelden.

Geen piramide van Maslow!

Een openbaring is dat de beroemde piramide van Maslow, die hiërarchie van behoeften, helemaal niet van zijn hand is. De begrippen die hij aandroeg zijn gebruikt in een hiërarchisch model opgesteld door een management adviseur. Die gebruikte het als een model voor de structuren in organisaties en het begrip van de piramide van behoeften. Daardoor is het bekende piramide mode een eigen leven gaan leiden zonder Maslow daar invloed op had.

Het alternatieve model dat Kaufman presenteert is dat van een zeilboot. De begrippen van de romp (zekerheid, verbinding en eigenwaarde) geven stabiliteit en de wind in de zeilen (erkenning, nieuwsgierigheid en levensdoel) geven je vooruitgang en groei. De wimpel boven in de mast is de zelfactualisatie die je kan bereiken. Tegen het einde van zijn leven zag Maslow in dat er nog een niveau moest zijn omdat zelfactualisatie niet het hoogste doel kon zijn. Niet alleen het beste uit jezelf halen, maar je eigen behoeften overstijgen ten behoeve van anderen is volgens hem het uiteindelijk doel. Dit is de overtreffende trap van ontwikkeling, voorbij het ego van actualisatie en overgaand naar onbaatzuchtigheid. In 2022-taal ‘Next Level’. De titel ‘Transcend’ van Kaufman’s boek dekt deze intentie.

In de praktijk zien we onbaatzuchtig handelen meestal naar onze kinderen toe. Maar sommige mensen overstijgen zichzelf door de kringen waar zij zich voor inzetten veel breder te leggen. Werken voor de mensheid lijkt abstract maar kan soms heel concreet gestalte krijgen in wat je doet voor het algemeen belang. Het is te vinden voorbij persoonlijke doelstellingen en in de betekenis van je leven en voor sommigen in een roeping. Dat grijpt diep in op de manier waarop je in het leven staat.

Moderne psychologie

Het boek bevat talloze referenties naar het werk van moderne psychologen die inzicht geven in ons gedrag en motivatie. Maar hoewel het indrukwekkend is hoeveel kennis er is, wordt er in deze praktijk teleurstellend weinig structureel toegepast. Opvoeding en opleiding kan veel en veel beter om mensen kansen te geven om zich te ontwikkelen. Daarnaast zijn er veel aanknopingspunten voor behandeling van mentale problemen waar ook te weinig mee wordt gedaan. De meeste therapeuten blijven hangen op het niveau van het toepassen van technieken en het volgen van behandelplannen. Bij dat laatste is de menselijke maat zoek door regelgeving i.p.v. resultaatgericht samenwerken aan de geestelijke gezondheid.

Transcendence is een boek dat beslist het herlezen waard is. Geen makkelijk boek en wellicht is het beter om het selectief te lezen om niet overweldigd te worden door de veelheid aan informatie. Je moet echt op de materie studeren om de inzichten effectief toe te kunnen passen.

Wat kan helpen bij de verwerking zijn de twee appencidi met principes voor je leven en een aantal oefeningen voor persoonlijke groei. Hoewel dit een beetje ‘zelfhulp’ is, mag dat best voor een psycholoog als Kaufman met een populaire podcast.

Appendix 1: Seven principles for becoming a whole person

Wholeness is an aspiration, not a destination – Abraham Maslow

1. Accept your whole self, not just your best self
2. Learn to trust your self-actualizing tendency
3. Become aware of your inner conflicts
4. Look out for lopsided development
5. Create the best version of yourself
6. Strive for growth, not happiness
7. Harness the power of your dark side

Appendix 2: Growth challenges

1. Spot your lopsided development
2. Explore your dark side
3. Face your fears
4. Grow together, cultivate a secure relationship
5. Foster a high-quality connection
6. Active constructive responding
7. Practice healthy assertiveness
8. Unplug (no screens!)
9. Ditch perfect!
10. Challenge cognitive distortions
11. Be socially curious
12. Test the water, expand your comfort zone, and grow from adversity
13. Exercise loving-kindness
14. Treat yourself like you would treat a best friend
15. Harmonize your identities
16. Use your signature strengths in new ways
17. What’s your Ikigai?
18. Create a peak experience
19. Practice savoring

Voor elk van deze oefeningen/uitdagingen geeft de schrijver een toelichting met aandachtspunten.

Ruim 300 pagina’s voor de liefhebber van humanistische psychologie. Een aanrader!

Zie ook het artikel over de zeilboot.