Primary Greatness – Stephen Covey

Leestijd: 8 minuten

NL titel: Primair Succes

Primair: karakter en principes, 12 hefbomen naar succes
Secundair: de valkuil van publiek ‘succes’, erkenning en bezit

Samenvatting: wees een goed mens, werk aan je karakter
Of zoals in de Pizza reclame, “Als de bodem goed is, dan is de hele pizza goed”.

De oorspronkelijke titel van het boek (Primary Greatness) wordt vertaald als “Primair succes”. Je kan het wellicht beter vertalen als Primaire Principes, want ‘succes’ heeft verschillende en strikt persoonlijke definities. Voor Covey zijn onveranderlijke principes de basis voor een goed leven. Die zijn op zich weer de leidraad voor je karakter en persoonlijkheid.

Wat voor Covey voorop staat is dat je principes de basis moeten zijn voor je denken en handelen. Hij ziet het als een secundair doel om bezittingen, macht en aanzien te vergaren. Het primaire doel is om je te concentreren op verantwoorde principes en te werken aan je karakter. Daardoor worden hogere waarden belangrijk in je leven. Wanneer je dat doel als primair toepast, dan leg je een duurzame basis voor maatschappelijk succes.

Principes

Voor Stephen Covey zijn principes fundamentele wetmatigheden. Vergelijk het met zwaartekracht. Als je dat ontkent, dan wordt je nooit een goede hoogspringer. De principes waar Covey het over heeft zijn:

• Het fundamentele raamwerk: karma/religie, liefde, waarheid, eenheid en uniekheid.
• Gewoontes en gewoonteverandering: tweevoudige creatie, eerst in de geest, dan in de praktijk, geleidelijke verandering is duurzaam.
• Groei, ontwikkeling en vernieuwing: constante en geduldige aandacht voor emotionele, fysieke, materiële, en sociale aspecten.
• Individualiteit en samenwerking: iedereen heeft een verschillende ervaring en blik op het leven, keuzes maken en daar verantwoordelijkheid voor nemen, de wil om samen met anderen te werken aan gemeenschappelijke (hogere) doelstellingen.
• Coöperatie en synergie: samenwerking door win-win of no-deal, ego opzij zetten en 1+1 veel meer dan 2 maken, gedeelde kennis vermenigvuldigt zich.
• De principes verbonden aan elk van de 7 eigenschappen (voor effectiviteit): proactief, bewustzijn van doelen en motivaties, prioriteit, win-win of no-deal, anderen begrijpen, voordat je begrepen wil worden, zelfontwikkeling en vernieuwing.

Karakter, toepassen van principes

Je karakter, het wezen van je individualiteit, is uiteindelijk belangrijker dan je vaardigheden. Natuurlijk tellen beiden mee, maar karakter is de basis. Al het andere wordt gebouwd op deze hoeksteen. Zelfs het beste vakmanschap kan tekortkomingen in karakter niet compenseren.

Aan je karakter werken is moeilijk, heel moeilijk. Het zware werk aan karakterontwikkeling is de meest waardevolle investering in jezelf die je kunt doen. Het is makkelijker om aspecten van je persoonlijkheid aan te passen in de interactie met anderen. Begin daar alvast mee onder het motto ‘fake it until you make it’.
Primair succes sluit aan bij de eerste 3 eigenschappen van Covey’s 7 eigenschappen, eerst jezelf overwinnen. Door op basis van karakter een beter mens te Zijn, ligt ook maatschappelijk succes binnen bereik. Dat laatste niet als doel, maar als resultante van je principes, waarden en karakter. Je bereikt het succes om Wie je bent, niet om Wat je doet. Ook dat laatste is een essentieel verschil tussen Primair en Secundair succes.

Waarom is dit een belangrijk boek?

Het boek is postuum verschenen in 2015 na Stephen Covey’s onverwachte dood in 2012. Het bevat allerlei lessen uit de andere boeken en zijn adviezen aan mensen en organisaties over de hele wereld.
Het grijpt ook terug op Covey’s verzet tegen de ‘cultus van persoonlijkheid’, dat een sterke en onafhankelijke instelling promoot. Op zich lijken die laatste eigenschappen positief, maar ze zetten aan tot onderlinge competitie en zero-sum doelen (ik win, jij verliest). Door die instelling telt alleen het resultaat en het doel heiligt de middelen. Er is daardoor nauwelijks plaats meer voor constructieve samenwerking als standaardbenadering, voor aandacht voor het gemeenschappelijke belang.

The final forming of a person’s character lies in their own hands.
Anne Frank

Kwaliteiten

Het zijn de primaire kwaliteiten, als integriteit en aandacht voor andere mensen, die de basis leggen voor duurzaam maatschappelijk succes. Respect tonen voor anderen in alles wat je doet, betaalt zich terug in wederzijds respect en vertrouwen.

Werken aan jezelf zorgt ervoor dat je de beste versie van jezelf aan anderen kunt geven. Door de focus te richten op zaken die belangrijk zijn voor de waarde die je bijdraagt, lever je kwaliteit i.p.v. middelmatigheid.
Karaktervorming, respect en vertrouwen zijn thema’s die steeds weer terugkomen in de boeken van Covey. Het is de basis voor het optimaal functioneren van mensen. Vaak wordt gezegd dat succes niet afhankelijk is van wat je weet, maar van wie je kent. Beter is om te stellen dat succes afhangt van de duurzaamheid van de waarde die je aan anderen levert. Iedereen kan wel af en toe excelleren, maar dat kan je alleen duurzaam (zonder jezelf en je omgeving te schaden), als je functioneert op basis van principes en waarden. Een morele en ethische basis voor je denken en doen is wat je een goed mens maakt

Waar gaat het over?

Miljonairs – en zelfs miljardairs – die grote maatschappelijk doelen hebben bereikt, worden daar geen betere mensen door. Geld is makkelijk, maar maakt niet per definitie gelukkig. Als je veel hebt, dan slaat ook de angst eerder toe om het weer kwijt te raken. Uiteindelijk heeft geen enkele ‘rijke stinkerd’ op zijn of haar grafsteen staan “had ik maar harder gewerkt en minder integer geleefd”. De spijt van veel mensen op hun doodsbed is dat ze te weinig aandacht hebben besteed aan hun familie en vrienden. Teveel focus op werk en succes, te weinig op een goed leven. Teveel ego en te weinig inzet voor de maatschappij.
Heb je weinig te verliezen, maar wel goede relaties met anderen, dan ben je eerder gelukkig en kan je blij zijn met elke kleine vooruitgang.

Iemand die het vanzelfsprekend vindt om goed werk te leveren en daar voldoening aan beleeft, wordt gerespecteerd. Met een dergelijke instelling neem je ook makkelijk afscheid van anderen die dat respect niet wensen te geven, omdat ze alleen willen nemen van anderen.

Hoe werk je aan je kwaliteiten, je ‘Primary Greatness?

Formuleer – op papier – je persoonlijke missie met jouw visie op je leven. Hoe wil je bijdragen aan het welzijn van je gezin, organisatie, community, etc. Schrijf een intentieverklaring die gebaseerd is op onveranderlijke principes.

Kortetermijndenken wordt belangrijker dan investeren voor verantwoorde lange termijn oplossingen. Vaak wordt de complexiteit van de onderlinge afhankelijkheid in veel processen versimpeld naar een beperkt aantal keuzes, waarbij men nadelige neveneffecten als onvermijdbaar goedpraat. Het geeft aanleiding tot een zwart-wit wereld die uitgaat van schaarste in plaats van samen duurzame rijkdom voor meer mensen te creëren. In termen van schaarste denken geeft een winnen-verliezen mentaliteit. Uitgaan van overvloed betekent dat er voor iedereen genoeg is.

Ook andere afwegingen zijn van belang.

• Met een principe als loyaliteit val je nooit iemand achter diens rug af, je praat niet – en zeker niet negatief – over mensen als die er niet bij zijn.
• Als je geen onderscheid kan maken tussen urgentie en belangrijkheid, dan kan je hard werken aan de verkeerde zaken en maak je geen voortgang.
• Door bezig te zijn met jouw oplossingen (en aan je eigen benadering vast blijven houden) in plaats van creatief samenwerken met anderen, mis je mooie kansen op synergie (samenwerken zonder ego).

Great minds discuss ideas.
Average minds discuss events.
Small minds discuss people.
Eleanor Roosevelt

Werken aan je Primary Greatness doe je elke dag. Je kan niet op je lauweren rusten. Elke dag probeer je waarde te leveren aan anderen. Je bent zo goed als je laatste prestatie. Niet om te ‘scoren’ maar om van jezelf te kunnen houden.

Respect en vriendelijkheid

Sommige mensen met veel maatschappelijk succes nemen de tijd om ook vriendelijk en respectvol om te gaan met mensen aan de zogenaamde onderkant van organisaties. Het is een erkenning dat ook die een bijdrage leveren. Zoals een Amerikaanse president vroeg aan een schoonmaker op een NASA raketbasis, “Hallo, wat is jouw werk hier?”, waarop de schoonmaker antwoordde “Ik help mee om mensen op de maan te zetten”. Dat soort instellingen zorgt ervoor dat je kwaliteit levert in alles wat je doet, omdat je het hogere doel en jouw bijdrage als zinvol ziet. Een straatveger of een groenverzorger die zegt “Ik hou de stad mooi” heeft meer tevredenheid en geluk in het leven dan iemand die alleen klaagt over het zware werk en de lage inkomsten.

Benjamin Franklin was één van de grote voorbeelden voor Stephen Covey. Niet voor niets zocht Covey later aansluiting bij ‘Franklin Quest’ dat het gedachtegoed van Franklin uitdraagt. Franklin Quest verzorgde trainingen in time management en verspreide organisatorische principes via de beroemde Franklin Planner agenda. Uit de samenwerking ontstond het huidige bedrijf FranklinCovey.

Een uitspraak van Benjamin was dat hij altijd zijn best deed om niet dogmatisch over te komen. Nooit drong hij zijn mening op, maar onderbouwde adviezen op een feitelijke basis en bood die als suggesties voor oplossingen aan. Hij merkte op dat hij daardoor veel meer invloed had op anderen die ook vaak bewust zijn bijdrage zochten. Door nooit te stellen dat hij iets beter wist dan een ander, had hij uiteindelijk veel meer invloed dan iemand die zijn wil probeert door te drijven.

12 hefbomen voor je grootste prestaties

Covey geeft een aantal principes aan die je als hefbomen kan gebruiken om op een duurzame manier te werken aan je Primary Greatness. Door deze toe te passen, maak je indruk op anderen en heb je invloed door een goed voorbeeld i.p.v. overwicht (door positie of bezittingen). Sommige lijken te overlappen maar uit de voorbeelden die hij geeft blijken de nuances waarmee je kunt werken aan effectiever functioneren.

Werken aan jezelf

• Integriteit: Leven volgens je principes. Bescheidenheid past hierbij, dring je principes niet op aan anderen, maar geef enkel het goede voorbeeld.
• Bijdrage: waarde leveren voor anderen en de maatschappij.
• Prioriteit: Weten wat belangrijk is. Let op: Prioriteit enkelvoud! Eén ding tegelijk doen met volledige focus, niet multi-tasken.

Relaties

• Opoffering: Je eigen gemak hoeft niet altijd voorop te staan. Sommige dingen doe je voor anderen, ongeacht wat het voor jezelf betekent.
• Dienstbaarheid: Waterdrager zijn voor anderen is geen ondergeschikte rol, als je gelooft in de doelstellingen.
• Verantwoordelijkheid: Neem voor al je keuzes de volledige verantwoordelijkheid. Je schiet er niets mee op om omstandigheden of anderen als oorzaak aan te geven.
• Loyaliteit: Nooit kritiek uiten op iemand zonder dat die persoon erbij is. Anderen nemen aan dat je het over hen ook achter hun rug om doet. Spreek mensen direct aan, vraag om opheldering i.p.v. een mening te poneren.
• Wederkerigheid: Doe iets spontaan voor anderen. Niet om een tegenprestatie te verwachten, je weet snel genoeg wat je hebt aan degenen die zelfs geen “Dank je wel” zeggen.. Door je constructieve houding komen genoeg anderen jou weer tegemoet. Je kan dit ook Karma noemen.

Groei

• Diversiteit: Zoek niet alleen mensen die jouw instelling delen (echokamer, groepsdenken, vernauwing, etc.). Zoek alternatieve meningen, andere culturen, divergerende instellingen om jouw ideeën en (vaak onbewuste) veronderstellingen te testen.
• Zelfontwikkeling: Werk aan jezelf. Wees je bewust wat de principes zijn waarop je je karakter bouwt. Trek dat door naar de waarden die je belangrijk vindt. Bepaal je missie in het leven die je betekenis en doelstellingen tot uiting brengen.
• Onderwijzen: Geef wat je leert door aan anderen. Niet als dogmatische waarheden, maar als zinvolle kennis waarover anderen zich kunnen informeren en een eigen inschatting van kunnen maken.
• Vernieuwing: Zorg dat je vaardigheden en (vak)kennis up-to-date zijn. De basis van je functioneren kan snel en onverwacht veranderen door technologische en maatschappelijke ontwikkelingen. Blijf bij of beter nog, geef zelf vorm aan jouw toekomstige waarde voor anderen.

Wat als je secundair succes toch belangrijker vindt?

Het nastreven van maatschappelijk succes is geen slecht doel, maar het kan een leeg succes worden als je niet de basis legt voor je denken en handelen in de ontwikkeling van je karakter. Conform de ‘7 eigenschappen‘ is het belangrijk om eerst een overwinning op jezelf te behalen, of effectief met anderen samen te werken aan gemeenschappelijke doelen. Zonder principes en een integer karakter is je succes alleen uiterlijk vertoon. Het verklaart dat veel succesvolle mensen aangeven niet ‘gelukkig’ te zijn met bezittingen en faam. Het zijn sterke benen die de roem kunnen dragen.

Conclusie

Primair Succes (Primary Greatness) is een mooi boek dat je als een leidraad kan gebruiken naast de 7 eigenschappen voor effectiviteit. Het legt de basis voor karaktervorming en het vinden van een missie om vervulling te vinden in je leven.