Een indrukwekkend boek waarvan meer dan 12 miljoen exemplaren zijn verkocht in tientallen talen. De schrijver – de Weense psychotherapeut Victor Frankl – is een al even indrukwekkend persoon. Nog opvallender is dat hij het schreef kort na zijn hartverscheurende ontberingen in de Nazi concentratiekampen. Het grootste deel schreef hij na zijn bevrijding in slechts 9 dagen omdat hij er tijdens de strijd om te overleven in de kampen veel over na had kunnen denken.
Bovendien koos hij als doel van de rest van zijn leven het leveren van een positieve bijdrage aan de mensheid.
De Nazi genocide
Deel 1 van het boek beschrijft zijn mensonterende ervaringen in de concentratiekampen van de Nazi’s. In deze periode was hij toch in staat om te blijven geloven in de zin van het leven. De basis voor deze overtuiging had hij al gelegd in zijn jarenlange ervaring als arts en psychiater in Wenen.
In de concentratiekampen gaven sommigen de hoop snel op en gingen ten onder. Anderen bleven geloven in de toekomst en stelden zich barmhartig tegenover hun lotgenoten. De nazi-beulen braken lichamen maar konden sommige geesten niet buigen.
Logotherapie, doelgericht en effectief
Deel 2 beschrijft de Logotherapie die mensen met psychische problemen helpt om de betekenis van hun leven te vinden.
Hoewel Frankl veel leerde van Sigmund Freud, was zijn benadering heel anders. Hij merkte eens op dat in de klassieke psychotherapie mensen op een bank liggen en praten over onplezierige zaken terwijl patiënten in de Logotherapie praktijk rechtop in een stoel zitten en onplezierige zaken te horen krijgen van hun therapeut. Waar Freud geloofde in langdurige behandelingen toonde Frankl aan dat veel patiënten gebaard waren bij een praktische en niet-dogmatische aanpak van hun existentiële problemen.
Bevrijding
Na zijn bevrijding keerde hij terug naar zijn geliefde Wenen om zijn praktijk weer op te pakken. En dat terwijl hij wist dat onder zijn stadsgenoten mensen rondliepen die hem verraden hadden aan de Nazi’s. In alle bescheidenheid was Frankl van mening dat zijn patiënten hem nodig hadden.
Hij schreef nog meer boeken, verwierf grote internationale faam en meerdere eredoctoraten van prestigieuze universiteiten. Maar hij bleef zich actief inzetten voor anderen.
Het lezen van dit boek zal veel mensen aanzetten tot kritisch kijken naar hun eigen bijdrage aan de maatschappij, hun karakter en levensvreugde.
Betekenis
Victor Frankl omschreef zijn persoonlijke visie als “De betekenis van mijn leven is om anderen te helpen hun betekenis te vinden”. Dat is een mooie boodschap, maar als je die in een lang leven kan realiseren dan ben je geweldig en is je bijdrage bijna onsterfelijk.
Het boek is aangevuld met een nawoord van Frankl uit 1984 en een nawoord van een Amerikaanse filosoof en psychotherapeut dat geschreven is begin deze eeuw.
Heeft de wereld geleerd van de lessen van Victor Frankl? Als we kijken naar de genociden in Cambodia, Rwanda, de Balkan en veel te veel andere dramatische voorbeelden, dan heeft de mensheid er als soort weinig van geleerd.
Aan het einde van het boek staat de volgende overweging:
So, let us be alert in a twofold sense:
Since Auschwitz we know what man is capable of.
And since Hiroshima we know what s at stake.
Wijze maar ook huiveringwekkende woorden.
Alle mensen die betekenis willen geven aan hun leven kunnen invulling geven aan het voorkomen van herhaling.
Beoordeling van lezers op Goodreads.com
