Subtitel: Gezond denken in het tijdperk van informatie overvloed
Wat is een “organized mind” of zijn onze gedachten veelal maar een rommeltje. Hoe verwerken onze hersenen informatie, hoe onthouden we informatie en hoe herinneren we ons zaken. De werking van ons brein wordt uitgelegd aan de hand van structuren in de hersenen. De invloed van diverse hormonen die de werking van de hersenen beïnvloeden maakt duidelijk waarom we soms/vaak door de bomen het bos niet meer zien.
Opvallend is dat proefpersonen die meer informatie krijgen dan de controle groep niet betere beslissingen nemen. In feite kunnen we vaak met beperkte informatie sneller besluiten nemen dan vollediger geïnformeerd. De verklaring wordt gegeven via een grondige analyse van de manier waarop onze hersenen werken en hoe we beslissingen maken.
Vooral de medische wereld krijgt een flinke veeg uit de pan en wordt verweten statistiek verkeerd toe te passen en risico’s heel verkeerd in te schatten. Een gezegde dat relevant lijkt is: Artsen begraven hun fouten maar Architecten moeten er mee leren leven…
Beslissingen nemen
Nog sterker dan in Fast and Slow van Kahneman komen theorieën over de manier waarop beslissingen worden genomen aan de orde.
De “viervoudige tabel” wordt herhaaldelijk aangevoerd als een sterke analyse techniek. voor Bayesiaanse modellen voor waarschijnlijkheid. Hiermee kan objectiever de waarschijnlijkheid te bepalen die onze beslissingen dienen te leiden. Hierbij worden (in een 2×2 tabel) in de kolommen de positieve en negatieve resultaten aangegeven en in de rijen de kans op het voorkomen van een conditie. Het totaal van de telling in de cellen geeft aan of de beslissing objectief rationeel is (kans op slagen).
Een goed voorbeeld is dat veel farmaceutische producten zo’n lage kans van werking hebben dat de risico’s op neveneffecten en bijwerkingen vele malen groter is dan het veronderstelde voordeel.
Onze eigen insteek
Organisaties zijn complexe netwerken van beslissingen. Vaak zie je in de grotere en oudere organisaties een cultuur ontstaan van “zo hebben wij het altijd al gedaan”. Elke vorm van vernieuwing wort afgeremd door de logheid van de organisatie.
Procedures staan netjes georganiseerd in handboeken in de kast maar het rationeel van de procedures is vaak ver te zoeken. Het is een vorm van organisatorische aderverkalking. Voor het ontstaan van procedures moet je meestal graven in memo’s en rapporten die een eigen leven leiden los van de gecertificeerde procedures.
Het zou gezonder zijn voor het inzicht van proces vorming als er veel meer integratie zou zijn van de formele procedures en de realiteit van de dag. Daarmee kan je beslissingen die leiden tot het ontwikkelen en bijstellen van procedures zichtbaar maken. Voor elke procedure kunnen dan de discussie(s) gekoppeld worden die het ontstaan en het rationeel van de procedure (het ‘waarom/waarvoor’) aangeven. Volledige transparantie maakt een organisatie weerbaarder dan formele procedures. Wellicht dat t.z.t. kunstmatige intelligentie in staat zal zijn om de ratio en patronen te distilleren uit de veelheid en chaos van menselijke communicatie.
Zie ook Nudge, Thinking Fast and Slow en Flow.
Beoordeling lezers op Goodreads.com.