De achtste eigenschap – Stephen Covey

De boodschap van ‘The 8th habit’ is om je ‘stem’ te vinden (find your voice) in het proces ‘van Effectiviteit naar Inspiratie’. Dit kan je het beste vertalen in het vinden van jouw stijl, jouw manier van denken en doen die voortkomt uit je karakter en je principes. Met authenticiteit kan je inspiratie vinden, en leiderschap toten voor jezelf en anderen. De basis ligt wel stevig verankert in zijn iconische boek The 7 habits of highly effective people.

Je ‘eigen stijl’ en alles wat daaraan verbonden is, geeft op zich weer een leidraad voor het vinden van betekenis en een missie in je leven. Daarmee ben je een goed voorbeeld voor anderen en het stelt je in staat om ook anderen te helpen om hun stijl en weg te vinden.

Het gevaar van zelfbeschikking

Kenmerkend van de bezorgdheid van Covey is een aangehaalde uitspraak van Peter Drucker (een van zijn mentoren): “For the first time substantial and rapidly growing numbers of people have choices. For the first time, they will have to manage themselves. And society is totally unprepared for it.” Dat was het gevaar dat Covey onderkende. De vrijheid en mogelijkheden van mensen neemt toe. Technologie is niet de bedreiging, maar wat wij gaan doen met de tijd die wij niet meer nodig hebben om te voorzien in ons levensonderhoud. Mensen mogen en kunnen zelf keuzes maken, maar velen functioneren alleen reactief. Ze denken zelden of nooit na over diepere motivatie en hogere doelen. Vandaar zijn fascinatie met leiderschap en het richting geven aan je eigen leven en dat van anderen.

Jouw roeping ligt op het kruispunt van je vaardigheden en de behoefte van de wereld.
Aristoteles

Uiteindelijk gaat het niet over werk en zaken, maar over relaties en interacties tussen mensen in het nastreven van een gemeenschappelijk doel. Om dat te ondersteunen zal je continu aan jezelf moeten werken om een belangrijke bijdrage te kunnen leveren. Zelfontplooiing is geen egoïstisch doel, maar een noodzaak om de beste bijdrage te kunnen leveren.

Waarden en ethiek

Waarden en ethiek

Covey vraagt zich ook af of de kernwaarden die je kiest, gebaseerd zijn op principes. Die laatste zijn universeel. Waarden beheersen je gedrag, principes de consequenties van dat gedrag. Door je bewust te zijn van de consequenties, kan je betere waarden kiezen.

Naast een ethische filosofie benadrukt Covey ook de noodzaak om constant te blijven werken aan je kennis en vaardigheden. Dit is de 7e eigenschap, het ‘aanscherpen van de zaag’. Doe je dat niet, dan raak je snel je ‘uiterste gebruiksdatum’ in de maatschappij kwijt. Zonder een focus op verdieping in je vak en verbreding in sociale vaardigheden, raak je achter en mis je kansen om jouw missie tot uitvoering te brengen.

Gedrag

Covey stelt ook een aantal slechte gedragingen (in dit geval wel ‘gewoontes’) aan de orde. Hij noemt deze de “5 Cancerous Behaviors” die groei en excellentie beperken:

  • Kritiek: Het is een negatieve instelling om altijd weer onvolkomenheden te zien, zowel in je eigen werk als dat van anderen. Meestal zien wij daardoor de balk in het eigen oog niet, terwijl wij ons blindstaren op de splinter in het oog van de ander.
  • Klagen: Ach en wee over je eigen lot en over het gedrag van anderen draagt niet bij. Het toont geen verantwoordelijkheid voor de eigen situatie of respect voor de ander. Zie ook Klagen geeft je een slachtoffermentaliteit.
  • Vergelijken: Kijk naar je eigen prestaties en vergelijk je situatie niet constant met die van anderen. Het gaat erom, wat je zelf bereikt met de middelen die je tot je beschikking hebt.
  • Competitie: In de sport kan competitie aanzetten tot betere prestaties. Maar daarbuiten geeft het op de lange termijn meer voldoening om samen met anderen prestaties neer te zetten, waar alle partijen voordeel aan kunnen beleven. Het is een instelling om via win-win resultaten te bereiken. Liever No-deal dan win-lose.
  • Wedijver: Dit is subtiel anders dan competitie, omdat je met wedijver het de ander niet gunt om te winnen. Met een dergelijke instelling is synergetisch resultaat onmogelijk.

Van de eerste 7 naar 8e eigenschap

Het Engelstalige begrip ‘habits’ kan je vertalen als ‘gewoontes’, maar de meeste kenners kiezen voor ‘eigenschappen’. Om het nog scherper te stellen is ‘kwaliteiten‘ wellicht een betere term. Het gaat per slot van rekening om positieve kwaliteiten die jou als mens beter (effectiever) laten functioneren.

Sommigen merken op dat “The 8th habit” een stuk langer is dan het boek over de oorspronkelijke 7, terwijl het over een enkele eigenschap gaat. Bovendien mist het de heldere structuur van het eerdere boek. Het schema van de 7 eigenschappen bestaat uit de verhoudingen tussen de eigenschappen, die elegant in elkaar passen. Fundamenteel is de transitie van afhankelijkheid naar onafhankelijkheid tot uiteindelijk onderlinge afhankelijkheid. De ‘7’ gaat over effectiviteit en positieve eigenschappen.

De ‘8e’ laat in het totaalschema zien dat aanvullende eigenschappen als geweten, modelvorming, ego en vertrouwen een schaal vormen die gedreven is door creativiteit en beperkt door culturele krachten. De eerste drijfveer leidt naar ‘Excellentie’ (Greatness) waarbij je kracht vindt, doordat je van binnen (principes en waarden) naar buiten ‘scheppend’ functioneert. Het alternatief is ‘Middelmatigheid’ (mediocrity) waarbij je richting mist en kiest voor kortetermijnoplossingen onder druk van externe prikkels.

Geheel

  • ‘Complete’ mensen (whole) zijn creatief. Ze hebben een geweten met visie, passie en discipline. Hun model is het vinden van constructieve wegen die stroken met hun principes en waarden en die ze controle geven over zichzelf. Dat geeft ze de kwaliteiten om volledig tot ontplooiing te komen, van effectiviteit naar leiderschap.
  • ‘Gefragmenteerde’ (fragmented) persoonlijkheden die volgens Covey de reden zijn waarom veel mensen niet optimaal of effectief functioneren. Hun functioneren sluit niet aan bij hun – veelal onbewuste – principes en waarden. Ze laten zich beheersen door de (culturele) druk van hun omgeving en de waan van de dag. Hun ego zet ze aan tot sociaal spiegelgedrag, hedonisme en een slachtofferrol. Ze vertrouwen anderen minder, omdat ze geen visie en waarden met hen delen. Door dit alles ontnemen zij zichzelf de kracht om optimaal te functioneren.

Het schema met alle besproken eigenschappen is complex. Het toont de schaal van ontplooiing en leiderschap tot stagnatie en middelmatigheid. Waar het schema van de 7 elegant voor zich spreekt, lijkt dat van de 8e meer op de zwoegende machinekamer van een stoomboot.

Leiderschap

Echte leiders – anders dan volksmenners – stellen een lichtend voorbeeld op basis van hun karakter. Integriteit en volledige verantwoordelijkheid voor hun denken en doen staat voor hen voorop. Door hun stijl geven ze anderen een visie op wat mogelijk is. Maar veel organisaties hebben een teveel aan efficiënte managers en een tekort aan effectieve leiders.

Je kan dit alles ook betrekken op jezelf. Hoe geef je leiding aan jezelf? Hoe dwing je jezelf om je comfortzone te verlaten en te streven naar optimaal functioneren en uiteindelijk wijsheid. Als je de discipline en de ontwikkeling van je karakter niet op kunt brengen, dan blijf je dromen zonder je potentieel waar te maken.

Het juiste leiderschap geeft morele autoriteit en is dienend i.p.v. dwingend. Een leider die deze principes toepast schept gunstige voorwaarden voor zijn of haar volgers i.p.v. ze te dirigeren. Dit leiderschap gaat uit van overdaad tegenover schaarste, er zijn groeimogelijkheden voor iedereen die de juiste weg kiest.

Potentieel

Abraham Maslow zei “What can be, must be”. Het potentieel van mensen is een onstuitbare kracht, maar het moet wel de kans krijgen om tot uiting te komen. De meesten laten zich echter beperken door hun eigen veronderstellingen en hun omstandigheden. Het valt ook niet mee om dat op eigen kracht te bereiken.

Meestal ontbreekt de steun om te worden wat je kan zijn. Die steun kan komen door inspirerende boeken zoals die van Stephen Covey of door andere mentoren waarmee je direct kan interacteren. Hij doet daarom een oproep tot doorlopende ontwikkeling onder begeleiding van een mentor.

Idealistisch

Al deze oproepen zijn sterk idealistisch en doen een beroep op moraliteit en ethiek. Maar daarmee zijn ze ook sterker zwart-wit dan de oorspronkelijke 7 eigenschappen. De basis voor zijn oproep voor sterk en verantwoord moreel eigenschap is te vinden in zijn religieuze achtergrond als Mormoon. Dat proef je aan veel van zijn opstellingen, zonder dat hij zijn geloof voorop stelt.

Covey stelt ook de afweging ter discussie tussen formele en morele autoriteit. Volgens hem is wijsheid te vinden in een derde alternatief (ook de titel van een later boek) tussen deze twee. Dat is een stijl van leiderschap waarbij je goede voorbeelden combineert met een leidende rol.
Uiteindelijk is synergie (kwaliteit #6) het doel. Met volledige acceptatie en vertrouwen samenwerken aan gemeenschappelijk doelen, waarbij je ego geen rol meer speelt. Het is de culminatie van het ontplooien van zowel je private and publieke eigenschappen. Je geeft je met je hart over aan vervulling vinden.

‘The 8th habit’ is een inspirerend boek en een uitdaging om het uit te lezen (400 pagina’s), maar het mist de helderheid van de ‘7 habits.

Nog even het volgende…

Zoek jij een PG Gids/Begeleider? Vraag NU een gratis en vrijblijvende eerste inventarisatie aan voor begeleiding voor Persoonlijke Groei.

Stress - beheersen of loslaten

Het doel van deze cursus is niet om over benaderingen en technieken te lezen, maar om Gedragsverandering te bereiken.

Info / Bestellen

Inspiratie:

Beter to keep your mouth shut and be thought a fool than to open it and remove all doubt.Mark Twain

Plaats een reactie